چند ضریح در حرم امام حسین (ع) وجود دارد و هرکدام مربوط به چه کسی است؟

ئر حرم مطهر امام حسین (ع) در کربلا، تنها یک ضریح اصلی وجود دارد که به خود امام حسین (ع) اختصاص دارد. با این حال، در مجموعه حرم و اطراف آن، بخش‌ها و مقام‌هایی برای دیگر شهدا و یاران ایشان وجود دارد که به‌صورت ضریح‌های مستقل یا به‌عنوان بخشی از ضریح اصلی مورد احترام قرار می‌گیرند.

ضریح اصلی امام حسین (ع):

موقعیت: در مرکز حرم مطهر امام حسین (ع) قرار دارد.
توضیح: این ضریح متعلق به امام حسین (ع)، سومین امام شیعیان، است که در روز عاشورای سال ۶۱ هجری قمری به شهادت رسیدند. ضریح اصلی شامل پیکر مطهر امام حسین (ع) است و به‌عنوان قلب حرم شناخته می‌شود.
ویژگی‌ها: ضریح از فلزات گران‌بها (نقره و طلا) ساخته شده و با هنر اسلامی تزئین شده است. زائران معمولاً برای زیارت به این ضریح مراجعه می‌کنند.

تعداد ضریح‌ها: در حرم امام حسین (ع)، سه ضریح مستقل وجود دارد:

• ضریح اصلی امام حسین (ع) (شامل علی‌اکبر و علی‌اصغر).
• ضریح حبیب بن مظاهر.
• ضریح سید ابراهیم مجاب.

آرامگاه شهدای کربلا نیز دارای پنجره‌های مشبک نقره‌ای است که به‌عنوان ضریح محسوب می‌شود.
قتلگاه: در ضلع جنوب غربی حرم، نزدیک رواق حبیب بن مظاهر، محلی به نام قتلگاه وجود دارد که با یک پنجره نقره‌ای مشخص شده است. این مکان فاقد ضریح مستقل است، اما به‌عنوان محل شهادت امام حسین (ع) مورد احترام زائران است.
رواق‌ها: چهار رواق اصلی (حبیب بن مظاهر، ابراهیم مجاب، فقهاء، و ملوک) اطراف ضریح اصلی را احاطه کرده‌اند و هر یک دارای اهمیت تاریخی و معنوی هستند.

ضریح‌ها و آرامگاه‌های حرم مطهر امام حسین (ع) در کربلا:

ضریح اصلی امام حسین (ع)

مکان: مرکز گنبدخانه حرم

ویژگی: ضریحی شش‌گوشه از جنس نقره و طلا، که به دلیل دفن حضرت علی‌اکبر (ع) در پایین پای امام حسین (ع) به این شکل طراحی شده است.

مدفونین:

امام حسین (ع)، سومین امام شیعیان.

حضرت علی‌اکبر (ع)، فرزند بزرگ امام حسین (ع)، در پایین پای ایشان.

حضرت علی‌اصغر (ع)، فرزند خردسال امام حسین (ع)، در بالای سینه ایشان.

توضیح: این ضریح اصلی‌ترین مکان زیارتی حرم است و زائران برای عرض ارادت به این نقطه مراجعه می‌کنند. آخرین ضریح در سال ۱۳۹۱ شمسی توسط هنرمندان ایرانی نصب شده است.

آرامگاه شهدای کربلا

مکان: در زاویه جنوب شرقی ضریح اصلی، در نزدیکی گنبدخانه.

ویژگی: اتاقکی به مساحت حدود ۱۲ متر مربع با دو پنجره مشبک نقره‌ای. بالای یکی از پنجره‌ها، لوحی با اسامی شهدای کربلا نصب شده است.

مدفونین: بیش از ۱۲۰ نفر از شهدای کربلا (به‌جز بنی‌هاشم، حضرت عباس (ع)، حر بن یزید ریاحی و حبیب بن مظاهر) در یک قبر جمعی دفن شده‌اند.

توضیح: این محل به دلیل دفن یاران وفادار امام حسین (ع) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

ضریح حبیب بن مظاهر

مکان: در رواق جنوبی حرم (معروف به رواق حبیب بن مظاهر).

ویژگی: ضریحی کوچک و مستقل از جنس نقره.

مدفونین: حبیب بن مظاهر اسدی، از یاران برجسته امام علی (ع) و امام حسین (ع)، که به دلیل جایگاهش در قبیله بنی‌اسد، جدا از دیگر شهدا دفن شده است.

توضیح: حبیب از فرماندهان سپاه امام حسین (ع) بود و به دلیل شجاعت و وفاداری‌اش مورد احترام است. ضریح او در تاریخ ۱۴۱۰ قمری بازسازی شده است.

ضریح سید ابراهیم مجاب

مکان: در رواق غربی حرم (معروف به رواق ابراهیم مجاب).

ویژگی: ضریحی از جنس نقره (در گذشته فولاد سبز و سپس برنز بوده است) که توسط هنرمندان ایرانی ساخته شده است.

مدفونین: سید ابراهیم مجاب، از نوادگان امام موسی کاظم (ع)، که اولین سیدی بود که در کربلا ساکن شد.

توضیح: نام «مجاب» به دلیل روایتی است که می‌گوید وقتی به قبر امام حسین (ع) سلام داد، از سوی قبر پاسخی دریافت کرد. این ضریح در نزدیکی قتلگاه قرار دارد.

رواق فقهاء (رواق شرقی)

مکان: در بخش شرقی حرم.

ویژگی: این رواق محل دفن علمای برجسته شیعه است، اما ضریح مستقل ندارد. قبور با سنگ‌های مرمر و کاشی‌کاری‌های زیبا مشخص شده‌اند.

مدفونین:

سید محمدباقر وحید بهبهانی

سید علی طباطبایی (صاحب کتاب ریاض العلماء)

شیخ یوسف آل عصفور (صاحب کتاب الحدائق الناضره)

و دیگر فقها و علما.

توضیح: این رواق به دلیل حضور قبور علمای بزرگ، به «رواق فقهاء» شهرت یافته و فضای معنوی خاصی دارد.

رواق ملوک (رواق شمالی)

مکان: در بخش شمالی حرم.

ویژگی: محل دفن برخی از پادشاهان قاجار، بدون ضریح مستقل.

مدفونین:

مظفرالدین شاه

محمدعلی شاه

احمدشاه

و دیگر شخصیت‌های سیاسی مانند میرزا تقی خان امیرکبیر (بدون نشانه خاص).

توضیح: این رواق به دلیل دفن پادشاهان قاجار به «رواق ملوک» یا «رواق سلاطین» معروف است و بیشتر جنبه تاریخی دارد.