پیاده‌روی اربعین، به عنوان بزرگترین اجتماع مذهبی در جهان، فقط یک مراسم مذهبی نیست، بلکه پدیده‌ای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی با ابعاد گسترده است که تاثیرات عمیقی بر روابط مردم ایران و عراق گذاشته است. در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف این تاثیر می‌پردازیم.
در دوران حکومت صدام حسین و حزب بعث در عراق، پیاده‌روی اربعین و دیگر مراسم‌های مذهبی شیعی با محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های شدیدی مواجه بودند. حکومت بعثی عراق، که به شدت سکولار و مخالف فعالیت‌های مذهبی و به ویژه شیعی بود، هر گونه تجمع مذهبی بزرگ را تهدیدی برای قدرت خود تلقی می‌کرد و تلاش می‌کرد تا کنترل شدیدی بر این گونه فعالیت‌ها اعمال کند.
اربعین (به عربی: الأربعین) در لغت به معنی چهلم است و در اصطلاح اسلامی، یک مراسم مذهبی شیعی است که بیستم صفر ۶۱ هجری قمری چهل روز پس از روز عاشورا، روز کشته‌شدن حسین بن علی نوه محمد، فرزند علی بن ابی طالب و فاطمه زهرا و امام سوم شیعیان در کربلا برگزار می‌گردد.
