اربعینی : بصره، سومین شهر بزرگ عراق و بندر اصلی این کشور، در کنار شط‌العرب (اروندرود) و در ۵۵ کیلومتری خلیج فارس قرار دارد. با جمعیتی بیش از ۳ میلیون نفر، این شهر به دلیل موقعیت تجاری، اقتصادی و جاذبه‌های گردشگری مانند بازار ماهی و قایق‌سواری در شط‌العرب اهمیت دارد. سیستم حمل‌ونقل عمومی بصره به دلیل زیرساخت‌های محدود و تأثیر جنگ‌های گذشته، عمدتاً به تاکسی‌ها، مینی‌بوس‌ها، توک‌توک‌ها و تاکسی‌های اینترنتی وابسته است. این راهنما گزینه‌های حمل‌ونقل عمومی، هزینه‌ها، لیست قیمت از مرز شلمچه به بصره و نکات کاربردی برای جابه‌جایی در بصره را ارائه می‌دهد. اطلاعات بر اساس منابع موجود و به‌روز تا تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ تنظیم شده است.

گزینه‌های حمل‌ونقل عمومی در بصره

۱. تاکسی‌های اینترنتی بصزه

توضیح: تاکسی‌های اینترنتی مانند Careem و Baly از گزینه‌های محبوب و امن در بصره هستند که از سال‌های ۲۰۱۸ (Careem) و ۲۰۲۱ (Baly) فعالیت می‌کنند. این اپلیکیشن‌ها رزرو تاکسی درون‌شهری و بین‌شهری، پرداخت آنلاین و پیگیری مسیر را ارائه می‌دهند و برای گردشگران به دلیل شفافیت قیمت و امنیت بالا ایده‌آل‌اند.

اپلیکیشن‌های اصلی:

• Careem: خدمات متنوع شامل تاکسی هالا (اقتصادی)، Comfort، Executive و سفرهای بین‌شهری. رزرو از طریق واتس‌اپ (ارسال لوکیشن) نیز ممکن است.
• Baly: بر خدمات مقرون‌به‌صرفه و امن تمرکز دارد و امکان رزرو آفلاین از طریق تماس تلفنی را ارائه می‌دهد.

هزینه:

• مسیرهای کوتاه درون‌شهری: ۳,۰۰۰ تا ۷,۰۰۰ دینار (۲ تا ۵ دلار).
• مسیرهای متوسط تا طولانی: ۷,۰۰۰ تا ۱۵,۰۰۰ دینار (۵ تا ۱۰ دلار).
• فرودگاه بصره به مرکز شهر: ۲۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ دینار (۱۴ تا ۲۰ دلار).
• سفرهای بین‌شهری (بصره به نجف): ۵۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ دینار (۳۵ تا ۷۰ دلار).

ویژگی‌ها:

• امنیت: ردیابی زنده مسیر، اطلاعات راننده و پشتیبانی ۲۴ساعته.
• پرداخت: نقدی، کارت اعتباری (Careem با کارت‌های بین‌المللی مانند Pyypl) یا درون‌برنامه‌ای.
• دسترسی: در مناطق مرکزی (کورنیش، بازار ماهی) و تجاری به‌راحتی در دسترس‌اند.

نکات:

• اپلیکیشن‌ها را از Google Play یا منابع معتبر دانلود کنید.
• شماره تلفن و اینترنت فعال لازم است. در صورت نبود اینترنت، با پشتیبانی Baly تماس بگیرید.
• در ساعات شلوغ، زمان انتظار ممکن است افزایش یابد.
• برای زنان به‌تنهایی، Careem یا Baly به دلیل رانندگان تأییدشده ایمن‌ترند.

۲. تاکسی‌های شهری بصره عراق

توضیح: تاکسی‌های زرد یا سفیدرنگ اصلی‌ترین وسیله حمل‌ونقل سنتی در بصره هستند و به‌صورت اشتراکی (مسیرهای ثابت) یا دربستی فعالیت می‌کنند. در مناطق شلوغ مانند خیابان کورنیش، بازار ماهی و مسجد جامع بصره یافت می‌شوند.

هزینه:

• مسیرهای کوتاه (اشتراکی): ۱,۰۰۰ تا ۳,۰۰۰ دینار (۰.۷۵ تا ۲ دلار).
• مسیرهای متوسط تا طولانی (دربستی): ۵,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰ دینار (۳.۵ تا ۸ دلار).
• فرودگاه به مرکز شهر: ۳۰,۰۰۰ تا ۴۰,۰۰۰ دینار (۲۰ تا ۲۸ دلار).

ویژگی‌ها:

• تاکسی‌ها تاکسی‌متر ندارند؛ قیمت باید قبل از سوار شدن توافق شود.
• مناسب برای جابه‌جایی سریع، اما در ساعات شلوغ ممکن است گران‌تر باشند.

نکات:

• پول نقد (دینار یا دلار) همراه داشته باشید.
• از تاکسی‌های رسمی یا ایستگاه‌های معتبر (مانند ترمینال مرکزی) استفاده کنید.
• رانندگان به عربی صحبت می‌کنند؛ Google Translate یا عبارات ساده مفید است.

۳. مینی‌بوس‌ بصره

توضیح: مینی‌بوس‌ها برای مسیرهای درون‌شهری و حومه (مانند زبیر یا ابوالخصیب) استفاده می‌شوند و در ایستگاه‌های خاص (ترمینال مرکزی یا بازارها) یافت می‌شوند.

هزینه:

بلیط یک‌طرفه: ۵۰۰ تا ۲,۰۰۰ دینار (۰.۳۵ تا ۱.۵ دلار).

ویژگی‌ها:

• ارزان اما شلوغ و بدون برنامه زمانی مشخص.
• مناسب برای مسیرهای پرتردد مانند بصره به زبیر.

نکات:

• برای گردشگران ممکن است به دلیل شلوغی و کمبود اطلاعات مسیر، کمتر راحت باشند.
• از محلی‌ها برای یافتن ایستگاه‌ها کمک بگیرید.

۴. اتوبوس‌های شهری بصره

توضیح: سیستم اتوبوس‌رانی بصره بسیار محدود است و شامل اتوبوس‌های قدیمی با مسیرهای مشخص در مناطق مرکزی و حومه می‌شود. ترمینال مرکزی بصره (نزدیک کورنیش) مرکز فعالیت اتوبوس‌هاست.

هزینه:

بلیط یک‌طرفه: حدود ۵۰۰ دینار (۰.۳۵ دلار).

ویژگی‌ها:

• ارزان اما غیرقابل اعتماد و شلوغ.
• بیشتر برای حومه یا اتصال به ترمینال‌های بین‌شهری استفاده می‌شوند.

نکات:

• به دلیل کمبود زیرساخت، کمتر برای گردشگران توصیه می‌شوند.
• برای سفرهای بین‌شهری (بصره به بغداد)، اتوبوس‌های ترمینال مرکزی مناسب‌ترند (هزینه: ۵,۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ دینار، ۳.۵ تا ۷ دلار).

۵. توک‌توک

توضیح: توک‌توک‌ها (ریکشاهای موتوری سه‌چرخ) در مناطق شلوغ مانند بازار ماهی، خیابان کورنیش و کانال‌های شهر برای مسیرهای کوتاه استفاده می‌شوند و به دلیل مانور در ترافیک، محبوب‌اند.

هزینه:

سفرهای کوتاه: ۱,۰۰۰ تا ۲,۵۰۰ دینار (۰.۷۵ تا ۱.۸ دلار).

ویژگی‌ها:

• ارزان و مناسب برای مناطق پرترافیک.
• ظرفیت: ۲ تا ۳ مسافر.

نکات:

• در حومه یا شب‌ها کمتر در دسترس‌اند.
• قیمت را قبل از سوار شدن توافق کنید.
• برای تجربه محلی مناسب‌اند، اما برای مسافت‌های طولانی یا حمل بار توصیه نمی‌شوند.

۶. مترو بصره عراق

توضیح: بصره هیچ سیستم مترو یا قطار شهری ندارد و هیچ پروژه متروی فعالی تا تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ گزارش نشده است.

هزینه: به دلیل نبود مترو، هزینه‌ای وجود ندارد.

نکات:

تاکسی‌های اینترنتی و توک‌توک‌ها جایگزین‌های اصلی برای جابه‌جایی سریع هستند.

۷. قطار بصره

توضیح: ایستگاه قطار بصره خدمات بین‌شهری به بغداد (و شهرهای میانی مانند کربلا و نجف) ارائه می‌دهد. خط بغداد-بصره (۶۵۰ کیلومتر) توسط قطارهای چینی سرویس‌دهی می‌شود و در روزهای محدود (جمعه، شنبه، یک‌شنبه) فعال است.

هزینه:

بصره به بغداد: حدود ۱۰,۰۰۰ دینار (۷ دلار).

ویژگی‌ها:

ارزان اما کند (۱۰ تا ۱۲ ساعت).

قطارها شبانه حرکت می‌کنند.

نکات:

برای سفرهای درون‌شهری مناسب نیست.

بلیط‌ها را از ایستگاه مرکزی بصره خریداری کنید.

۸. اجاره خودرو بصره عراق

توضیح: اجاره خودرو از فرودگاه یا شرکت‌های معتبر برای گردشگرانی که به دنبال آزادی عمل هستند، امکان‌پذیر است.

هزینه:

اجاره روزانه: ۴۰ تا ۱۰۰ دلار.

سوخت: بنزین حدود ۱,۰۰۰ دینار (۰.۷۵ دلار) به ازای هر لیتر.

ویژگی‌ها:

خودروهای ژاپنی و کره‌ای رایج‌اند.

رانندگی به دلیل ترافیک و پست‌های بازرسی چالش‌برانگیز است.

نکات:

• گواهینامه بین‌المللی و پاسپورت معتبر لازم است.
• به دلیل تهدیدات امنیتی، سفرهای شبانه توصیه نمی‌شود.

۹. حمل‌ونقل به/از فرودگاه بصره

توضیح: فرودگاه بین‌المللی بصره (BSR) در ۱۲ کیلومتری غرب مرکز شهر قرار دارد.

هزینه:

• تاکسی اینترنتی (Careem/Baly): ۲۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ دینار (۱۴ تا ۲۰ دلار).
• تاکسی سنتی: ۳۰,۰۰۰ تا ۴۰,۰۰۰ دینار (۲۰ تا ۲۸ دلار).
• مینی‌بوس: ۲,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ دینار (محدود).

ویژگی‌ها:

• تاکسی‌های فرودگاه ۲۴ساعته فعال‌اند.
• مسیر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

نکات:

• Careem یا Baly برای امنیت توصیه می‌شود.
• هیچ اتوبوس مستقیمی وجود ندارد.

۱۰. حمل‌ونقل از مرز شلمچه به بصره

توضیح: مرز شلمچه در ۱۵ کیلومتری خرمشهر و ۲۰ کیلومتری بصره قرار دارد و نزدیک‌ترین نقطه مرزی ایران به بصره است. این مسیر به‌ویژه در ایام اربعین پرتردد است و گزینه‌های متعددی برای جابه‌جایی از مرز به بصره وجود دارد.

هزینه (بر اساس منابع موجود و نرخ‌های تقریبی ۲۰۲۵):

• تاکسی اینترنتی (Careem/Baly): ۱۰,۰۰۰ تا ۱۵,۰۰۰ دینار (۷ تا ۱۰ دلار).
• تاکسی سنتی (سواری): ۵,۰۰۰ تا ۸,۰۰۰ دینار (۳.۵ تا ۵.۵ دلار).
• اتوبوس: ۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ دینار (۲ تا ۳.۵ دلار).
• ون (اشتراکی): ۴,۰۰۰ تا ۶,۰۰۰ دینار (۲.۸ تا ۴ دلار).
• رایگان (در ایام اربعین): برخی خودروها در ایام اربعین به‌صورت رایگان زائران را جابه‌جا می‌کنند، اما ممکن است با تأخیر همراه باشد.

ویژگی‌ها:

• فاصله: حدود ۲۰ کیلومتر (۳۰ تا ۴۵ دقیقه با خودرو، بسته به ترافیک و بازرسی‌ها).
• تاکسی‌های اینترنتی امن‌تر و شفاف‌تر هستند و از پایانه مرزی قابل رزروند.
• اتوبوس‌ها و ون‌ها در ترمینال مرزی شلمچه (کراج منفذ الشلامجه) در دسترس‌اند، اما ممکن است شلوغ باشند.
• در ایام اربعین، موکب‌ها و خدمات رایگان حمل‌ونقل افزایش می‌یابد.

نکات:

• پول نقد (دینار یا دلار) همراه داشته باشید؛ صرافی‌ها در پایانه مرزی موجودند.
• پاسپورت و ویزا (یا گذرنامه زیارتی برای اربعین) را همراه داشته باشید.
• در ایام اربعین، صبح زود یا اوایل شب برای عبور از مرز مناسب‌تر است تا از گرما و شلوغی اجتناب کنید.
• برای امنیت، تاکسی‌های اینترنتی یا تاکسی‌های رسمی ترمینال را انتخاب کنید.
• در صورت استفاده از اتوبوس یا ون، از وسایل نقلیه مجاز و معتبر استفاده کنید.

هزینه‌های کلی حمل‌ونقل روزانه بصره

تخمین هزینه روزانه:

• با توک‌توک، مینی‌بوس یا تاکسی اشتراکی: ۵ تا ۱۲ دلار.
• با تاکسی اینترنتی یا دربستی: ۱۵ تا ۲۵ دلار.

ارز:

• واحد پول: دینار عراق (IQD)؛ دلار آمریکا در تاکسی‌ها پذیرفته می‌شود.
• نرخ تبدیل: ۱ دلار ≈ ۱,۴۵۰ دینار (آوریل ۲۰۲۵).
• صرافی‌ها در بازار ماهی و کورنیش در دسترس‌اند.

نکات کاربردی برای حمل‌ونقل در بصره

• ترافیک: ترافیک در مناطق مرکزی (کورنیش، بازار ماهی) در ساعات شلوغ سنگین است. توک‌توک‌ها و تاکسی‌های اینترنتی در ترافیک سریع‌ترند.
• امنیت: بصره نسبتاً امن است، اما احتیاط لازم است. تاکسی‌های اینترنتی امن‌ترین گزینه‌اند. از سفر شبانه در مناطق ناآشنا خودداری کنید.
• پست‌های بازرسی: پست‌های بازرسی در ورودی‌ها و حومه رایج‌اند. پاسپورت را همراه داشته باشید.
• زبان: رانندگان به عربی صحبت می‌کنند. عبارات ساده (مانند “شکراً”) یا Google Translate کمک‌کننده است.
• برنامه‌ریزی زمانی: ترافیک و بازرسی‌ها زمان‌برند. برای سفرهای مهم، از Careem یا Baly استفاده کنید.
• اپلیکیشن‌های مفید: Careem، Baly، Google Maps، اپلیکیشن‌های تبدیل ارز (مانند Xe).
• محدودیت‌های فرهنگی: زنان به‌تنهایی از تاکسی‌های اینترنتی استفاده کنند و در توک‌توک‌ها از رانندگان ناشناس در شب اجتناب کنند.
• آب‌وهوا: تابستان‌های بصره بسیار گرم (تا ۵۰ درجه) است. تاکسی‌های اینترنتی با کولر مناسب‌تر از توک‌توک‌ها هستند.

مسیرهای پیشنهادی برای گردشگران بصره

• کورنیش به بازار ماهی: توک‌توک (۱,۵۰۰ تا ۲,۵۰۰ دینار، ۵ دقیقه) یا Careem (۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ دینار).
• کورنیش به مسجد جامع بصره: توک‌توک (۱,۰۰۰ تا ۲,۰۰۰ دینار) یا تاکسی (۳,۰۰۰ تا ۵,۰۰۰ دینار).
• مرکز شهر به زبیر: Careem (۷,۰۰۰ تا ۱۲,۰۰۰ دینار، ۱۵ دقیقه) یا مینی‌بوس (۲,۰۰۰ دینار).
• کورنیش به کانال‌های شط‌العرب: توک‌توک (۲,۰۰۰ دینار) یا تاکسی (۵,۰۰۰ دینار).

توضیحات تکمیلی

• وضعیت زیرساخت: نبود مترو و اتوبوس‌رانی پیشرفته باعث وابستگی به تاکسی‌های اینترنتی و توک‌توک‌ها شده است. حمل‌ونقل از مرز شلمچه به بصره به دلیل نزدیکی و تردد بالا، به‌خوبی سازمان‌دهی شده است.
• فصل سفر: بهار و پاییز شلوغ‌ترند. در تابستان، تقاضا برای تاکسی‌های اینترنتی با کولر افزایش می‌یابد. ایام اربعین (اواخر تابستان) پرترددترین زمان برای مرز شلمچه است.
• دسترسی به جاذبه‌ها: بازار ماهی، کورنیش، مسجد جامع و شط‌العرب با تاکسی یا توک‌توک قابل دسترسی‌اند.
• آینده حمل‌ونقل: پروژه خط ریلی شلمچه-بصره (در حال اجرا تا ۲۰۲۷) می‌تواند حمل‌ونقل را بهبود دهد، اما تا آن زمان، تاکسی‌های اینترنتی غالب‌اند.

کلمات کلیدی:

حمل و نقل عمومی بصره، هزینه حمل و نقل بصره، تاکسی اینترنتی بصره، Careem بصره، Baly بصره، تاکسی بصره، مینی بوس بصره، اتوبوس بصره، توک توک بصره، مترو بصره، قطار بصره، اجاره خودرو بصره، فرودگاه بصره حمل و نقل، مرز شلمچه بصره، قیمت تاکسی بصره، راهنمای سفر بصره