بانک جامع سوالات متداول درباره پیاده روی اربعین 1404

برای شرکت در پیاده‌روی اربعین، یکی از دو نوع گذرنامه زیر مورد نیاز است:

• گذرنامه معمولی: گذرنامه بین‌المللی با حداقل ۶ ماه اعتبار از تاریخ خروج از کشور. این گذرنامه برای تمام سفرهای خارجی، از جمله زیارت اربعین، قابل استفاده است.


• گذرنامه زیارتی: نوعی گذرنامه ویژه برای سفرهای زیارتی به عتبات عالیات (عراق) که با هزینه کمتر و فرآیند سریع‌تر صادر می‌شود. این گذرنامه فقط برای سفر به عراق و در ایام اربعین معتبر است.

گذرنامه زیارتی و گذرنامه معمولی برای سفر اربعین تفاوت‌های زیر را دارند:
هدف استفاده:

• معمولی: برای سفر به تمام کشورها (با رعایت شرایط ویزا) قابل استفاده است.
• زیارتی: فقط برای زیارت عتبات عالیات در عراق (نجف، کربلا) و حرم حضرت زینب و رقیه در سوریه، در ایام خاص مانند اربعین، محرم و صفر، با موافقت کشور مقصد.

اعتبار زمانی:

• معمولی: ۵ سال اعتبار (قابل تمدید تا ۱۰ سال).


• زیارتی: ۵ سال اعتبار، اما محدود به سفرهای زیارتی در بازه‌های مشخص.


• محدودیت‌های سفر:


• معمولی: بدون محدودیت مقصد (با رعایت شرایط ویزا).


• زیارتی: فقط برای عراق  در ایام زیارتی خاص.


• نحوه صدور:


• معمولی: از طریق دفاتر پلیس +۱۰، سایت پلیس گذرنامه ناجا یا اپلیکیشن پلیس من.


• زیارتی: از طریق دفاتر پلیس +۱۰ یا اپلیکیشن پلیس من، با ارائه مدارک خاص مانند گواهی از سازمان حج و زیارت.

هزینه:

• معمولی: حدود ۵۰۰,۰۰۰ تومان (بر اساس آخرین تعرفه‌های ۱۴۰۴).


• زیارتی: حدود ۵۰,۰۰۰ تومان، ارزان‌تر به دلیل محدود بودن کاربرد.

توصیه: برای اربعین، گذرنامه زیارتی به دلیل هزینه کمتر و صدور سریع‌تر مناسب‌تر است، اما اگر قصد سفر به کشورهای دیگر را دارید، گذرنامه معمولی انتخاب بهتری است. اطمینان حاصل کنید که گذرنامه حداقل ۶ ماه اعتبار داشته باشد.

برای شرکت در پیاده‌روی اربعین، هر دو نوع گذرنامه معمولی و گذرنامه زیارتی قابل استفاده هستند، اما انتخاب بستگی به نیازهای شما دارد:
گذرنامه زیارتی:

• مزایا: هزینه کمتر (حدود ۵۰,۰۰۰ تومان در سال ۱۴۰۳)، صدور سریع‌تر، و طراحی‌شده برای سفرهای زیارتی به عراق (عتبات عالیات) و سوریه (حرم حضرت زینب و رقیه) در ایام خاص مانند اربعین.
• معایب: محدود به سفرهای زیارتی به عراق و سوریه در بازه‌های مشخص (مانند محرم و صفر) و غیرقابل استفاده برای سایر کشورها.

مناسب برای: زائرانی که فقط قصد زیارت اربعین یا عتبات را دارند و به دنبال گزینه اقتصادی و سریع هستند.
 
گذرنامه معمولی:

• مزایا: قابل استفاده برای سفر به تمام کشورها (با رعایت شرایط ویزا)، اعتبار ۵ ساله (قابل تمدید تا ۱۰ سال)، و انعطاف‌پذیری بیشتر برای سفرهای آینده.


• معایب: هزینه بالاتر (حدود ۵۰۰,۰۰۰ تومان در سال ۱۴۰۴) و فرآیند صدور ممکن است کمی طولانی‌تر باشد.

مناسب برای: افرادی که قصد سفرهای خارجی دیگر علاوه بر اربعین را دارند یا گذرنامه زیارتی در دسترس نیست.
توصیه: اگر هدف شما صرفاً شرکت در پیاده‌روی اربعین است، گذرنامه زیارتی به دلیل هزینه کمتر و صدور سریع‌تر گزینه بهتری است. اما اگر برنامه سفر به کشورهای دیگر دارید یا می‌خواهید از محدودیت‌های گذرنامه زیارتی اجتناب کنید، گذرنامه معمولی مناسب‌تر است. در هر صورت، اطمینان حاصل کنید که گذرنامه حداقل ۶ ماه اعتبار از تاریخ خروج داشته باشد

گذرنامه زیارتی نوعی گذرنامه ویژه است که برای سفرهای زیارتی به عتبات عالیات در عراق (نجف، کربلا)  به‌ویژه در ایام اربعین، محرم و صفر صادر می‌شود. ویژگی‌ها و کاربردهای آن عبارتند از:

• کاربرد: فقط برای سفرهای زیارتی به عراق  در بازه‌های مشخص (مانند اربعین) قابل استفاده است و برای سایر کشورها کاربرد ندارد.
• شرایط دریافت: تنها افرادی که گذرنامه معتبر بین‌المللی ندارند، می‌توانند برای دریافت آن اقدام کنند. این گذرنامه برای هر فرد به‌صورت جداگانه (با کد ملی ثبت‌شده در سامانه) صادر می‌شود.
• صدور برای همه سنین: افراد در تمام گروه‌های سنی می‌توانند پس از ثبت‌نام در سامانه سماح (https://samah.haj.ir/) یا سامانه پلیس من، درخواست گذرنامه زیارتی کنند.
• ویژگی‌های ظاهری: دارای ۱۲ صفحه با تصاویر اماکن مقدس مانند حرم امام علی (ع)، امام حسین (ع)، حضرت ابوالفضل (ع)، حضرت زینب (س)، حضرت معصومه (س)، بین‌الحرمین، خانه خدا و حرم نبوی.
• مزایا: هزینه کمتر (حدود ۵۰,۰۰۰ تومان در سال ۱۴۰۳) و صدور سریع‌تر نسبت به گذرنامه معمولی.

توصیه: اگر قصد سفر زیارتی به عراق در ایام اربعین دارید و گذرنامه معتبر ندارید، گذرنامه زیارتی گزینه‌ای اقتصادی و مناسب است. برای دریافت آن، به دفاتر پلیس +۱۰ یا اپلیکیشن پلیس من مراجعه کنید و ثبت‌نام در سامانه سماح را فراموش نکنید.

برای ثبت‌نام و دریافت گذرنامه زیارتی جهت شرکت در پیاده‌روی اربعین، مدارک زیر مورد نیاز است:
مدارک عمومی:

• کد ملی و اطلاعات هویتی (محل تولد، محل صدور شناسنامه، و آدرس دقیق سکونت).
• عکس پرسنلی: تصویر رنگی ۴×۶ با زمینه سفید، تمام‌رخ، بدون عینک، کلاه یا کراوات، با حداکثر یک سال قدمت. برای بانوان بالای ۶ سال، رعایت کامل حجاب اسلامی الزامی است.
• مدارک خاص برای بانوان:
• رضایت‌نامه رسمی همسر: برای بانوان متأهل.
• گواهی فوت یا طلاق‌نامه: برای بانوانی که همسرشان فوت کرده یا طلاق گرفته‌اند.
• نامه قضایی: برای بانوان متأهلی که به دلیل مفقودالاثر بودن یا عدم دسترسی به همسر نمی‌توانند رضایت‌نامه ارائه کنند (از دادستانی محل سکونت).

مدارک برای افراد زیر ۱۸ سال:

• رضایت‌نامه رسمی ولی یا قیم: برای متقاضیان زیر ۱۸ سال.


• نامه قضایی: در صورت فوت ولی، عدم دسترسی به جد پدری، یا مشخص نبودن قیم، مجوز از دادستانی محل سکونت لازم است.

کارکنان نیروهای مسلح:

• امکان ثبت درخواست آنلاین ندارند و باید به مراکز پلیس مهاجرت و گذرنامه شهر خود مراجعه کنند.

نکات تکمیلی:

• اطلاعات آدرس، محل تولد و محل صدور باید در سامانه پلیس من یا دفاتر پلیس +۱۰ ثبت شود.


• اعتبار گذرنامه زیارتی: ۵ سال، اما فقط برای سفرهای زیارتی به عراق (عتبات عالیات) و سوریه (حرم حضرت زینب و رقیه) در ایام خاص مانند محرم و صفر قابل استفاده است. رایزنی برای استفاده در سایر ایام سال در حال انجام است.

هزینه صدور گذرنامه زیارتی برای سفر به عتبات عالیات (عراق) و زیارت اربعین، بر اساس آخرین تعرفه‌های اعلام‌شده در سال ۱۴۰۴، حدود ۵۰,۰۰۰ تومان است. این هزینه به دلیل محدود بودن کاربرد گذرنامه زیارتی (فقط برای سفرهای زیارتی به عراق و سوریه در ایام خاص) نسبت به گذرنامه معمولی (حدود ۵۰۰,۰۰۰ تومان) بسیار کمتر است.

مدت زمان تحویل گذرنامه زیارتی معمولاً بین ۳ تا ۷ روز کاری پس از ثبت درخواست در دفاتر پلیس +۱۰ یا اپلیکیشن پلیس من است، مشروط بر اینکه مدارک کامل ارائه شده باشد. این زمان ممکن است بسته به حجم درخواست‌ها، به‌ویژه در ایام نزدیک به اربعین (محرم و صفر)، کمی بیشتر شود.
نکات:

• برای تسریع در فرآیند، مدارک مورد نیاز (مانند کد ملی، عکس پرسنلی، و رضایت‌نامه برای بانوان متأهل یا افراد زیر ۱۸ سال) را کامل ارائه کنید.


• در ایام پرتقاضا (مانند ابتدای محرم)، بهتر است حداقل ۲ ماه قبل از سفر (حدود اوایل تیر ۱۴۰۴ برای اربعین ۱۴۰۴) اقدام کنید.


•  برای جلوگیری از تأخیر، درخواست خود را زودتر ثبت کنید و وضعیت صدور را از طریق دفاتر پلیس +۱۰ یا اپلیکیشن پلیس من پیگیری کنید.

برای دریافت گذرنامه زیارتی به‌صورت حضوری جهت شرکت در پیاده‌روی اربعین، باید به ادارات مهاجرت و گذرنامه در مراکز استان‌ها (نه دفاتر پلیس +۱۰) مراجعه کنید. مدارک و شرایط مورد نیاز عبارتند از:
شرایط لازم:
تابعیت ایرانی: متقاضی باید شهروند ایران باشد.
عدم داشتن گذرنامه معتبر: گذرنامه زیارتی برای افرادی صادر می‌شود که گذرنامه بین‌المللی معتبر ندارند.
حداقل اعتبار ۶ ماه: گذرنامه زیارتی باید از تاریخ اعزام حداقل ۶ ماه اعتبار داشته باشد.
ثبت‌نام در سامانه سماح: ثبت‌نام در https://samah.haj.ir/ برای هماهنگی سفر توصیه می‌شود.
مدارک مورد نیاز:
مدارک هویتی: اصل و کپی شناسنامه (برای افراد بالای ۱۵ سال عکس‌دار) و کارت ملی. در صورت نبود کارت ملی، تأییدیه از ثبت احوال لازم است.
عکس پرسنلی: یک قطعه عکس ۴×۶، زمینه سفید، تمام‌رخ، بدون عینک، کلاه یا کراوات، با حداکثر یک سال قدمت. برای بانوان بالای ۶ سال، رعایت کامل حجاب اسلامی الزامی است.
رضایت‌نامه برای بانوان متأهل: رضایت‌نامه محضری همسر. در صورت فوت همسر یا طلاق، ارائه گواهی فوت یا طلاق‌نامه. برای بانوانی که به همسر دسترسی ندارند (مفقودالاثر یا غیرقابل دسترس)، نامه از دادستانی محل سکونت.
رضایت‌نامه برای افراد زیر ۱۸ سال: رضایت‌نامه محضری از پدر یا قیم قانونی. در صورت فوت ولی یا عدم دسترسی به جد پدری، مجوز از دادستانی محل سکونت.
مدارک برای افراد زیر ۱۵ سال: علاوه بر شناسنامه، ارائه گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه یا گذرنامه عکس‌دار.
نظامیان و بازنشستگان: کارکنان نیروهای مسلح باید مستقیماً به ادارات مهاجرت و گذرنامه مراجعه کنند. بازنشستگان نظامی با کمتر از ۵ سال بازنشستگی، نیاز به نامه از حفاظت اطلاعات یگان دارند.
فرآیند:
در اداره گذرنامه، فرم درخواست را تکمیل و اطلاعات هویتی (محل تولد، محل صدور شناسنامه و آدرس) را ارائه کنید.
پس از ثبت درخواست، گذرنامه زیارتی حداکثر طی ۷۲ ساعت صادر و از طریق پست به آدرس شما ارسال می‌شود.
هزینه صدور حدود ۶۵,۰۰۰ تومان (بر اساس تعرفه ۱۴۰۴) است که در محل پرداخت می‌شود.

روش دوم : دریافت گذرنامه زیارتی به صورت آنلاین
با توجه به شلوغی اداره گذرنامه در ایام منتهی به اربعین، دریافت گذرنامه زیارتی از طریق سامانه سخا و اپلیکیشن پلیس من را به شما توصیه می‌کنیم. در ادامه این دو شیوه را برای شما شرح داده‌ایم:
با وارد کردن کد ملی و رمز عبور وارد سامانه سخا به آدرس http://egozar.epolice.ir/ شوید. ( از سامانه پنجره ملی خدمات دولت هوشمند نیز امکان وارد شدن وجود دارد.)

از منوی سمت راست، ابتدا گزینه پلیس مهاجرت را انتخاب کنید. سپس روی گذرنامه و درخواست صدور گذرنامه زیارتی کلیک کنید.
 

در این بخش، تمامی قوانین مرتبط با صدور گذرنامه زیارتی آمده است. پس از مطالعه، تیک «موافقم» را بزنید و روی گزینه تایید کلیک کنید. (توجه داشته باشید برای گذراندن این مرحله باید حتما احراز اطلاعات فردی و آدرس در سامانه سخا انجام شده باشد.)
مرحله تایید قوانین در سامانه سخا برای دریافت پاسپورت زیارتی

در ادامه، مشخصات خود نظیر نام، نام پدر، تاریخ صدور شناسنامه و… را وارد و مدارک شناسایی خود را آپلود کنید.
 

وش سوم : دریافت گذرنامه زیارتی با اپلیکیشن پلیس من
شما می‌توانید با نصب اپلیکیشن پلیس من، برای دریافت پاسپورت زیارتی اقدام کنید. برای مشاهده نسخه وب این اپلیکیشن می‌توانید به وب‌سایت police-man.ir مراجعه کنید.
برای این کار کافیست مراحل زیر را طی کنید:
در اپلیکیشن پلیس من، گزینه پلیس گذرنامه و اماکن را انتخاب کنید.

از بین گزینه‌های موجود، صدور گذرنامه را انتخاب کنید.صدور گذرنامه اربعین در پلیس من و ورود به سامانه سخا
در این مرحله وارد سامانه سخا خواهید شد. ادامه مراحل، همچون ثبت نام گذرنامه زیارتی از طریق سامانه سخا است.

با اپلیکیشن پلیس من (کلیک کنید) هم امکان درخواست گذرنامه و هم امکان استعلام گذرنامه زیارتی وجود دارد. برای این کار مراحل زیر را طی کنید:
برنامه پلیس من را باز کنید و گزینه استعلام گذرنامه را انتخاب کنید.
 

کد ملی خود را وارد کنید و روی استعلام کلیک کنید.

در ادامه وضعیت گذرنامه زیارتی شما نمایش داده می‌شود.

بله، سربازان و مشمولان غیرغایب خدمت سربازی می‌توانند برای دریافت گذرنامه زیارتی اربعین اقدام کنند. طبق تبصره‌های موجود:
شرایط: نیازی به کارت پایان خدمت یا پرداخت وثیقه نیست، مشروط بر اینکه فرد غیبت سربازی نداشته باشد.
نحوه درخواست: از طریق اپلیکیشن پلیس من یا مراجعه حضوری به ادارات مهاجرت و گذرنامه، درخواست گذرنامه زیارتی ثبت کنید.
گروه‌های مجاز: دانشجویان، دانش‌آموزان، طلاب، سربازان و مشمولان غیرغایب از این تسهیلات بهره‌مند می‌شوند.

اتباع خارجی مقیم ایران برای دریافت سند مسافرتی زیارتی (معادل گذرنامه زیارتی) جهت شرکت در پیاده‌روی اربعین باید شرایط زیر را داشته باشند:

• اقامت قانونی: داشتن مدارک اقامتی معتبر مانند کارت آمایش، برگ سرشماری، یا دفترچه اقامت طرح خانواری.
• ثبت درخواست: مراجعه حضوری به دفاتر کفالت اتباع خارجی در سراسر کشور برای ثبت درخواست سند خادم (سند مسافرتی زیارتی). این سند از طریق سامانه سهما یا دفاتر کفالت قابل دریافت است.

مرز مجاز: تردد اتباع خارجی فقط از مرز  شلمجه امکان‌پذیر است. صدور سند در مرزها انجام نمی‌شود.
مدارک مورد نیاز:

• مدارک هویتی معتبر (مانند کارت آمایش یا دفترچه اقامت).


• عکس پرسنلی ۴×۶ با زمینه سفید، تمام‌رخ، بدون عینک یا کلاه (برای زنان با رعایت حجاب اسلامی).


• اطلاعات دقیق محل سکونت و کد ملی یا کد یکتا (در صورت وجود).

هزینه: هزینه صدور سند زیارتی برای اتباع خارجی معمولاً مشابه گذرنامه زیارتی ایرانیان (حدود ۶۵,۰۰۰ تومان در سال ۱۴۰۳) است، اما ممکن است بسته به شرایط متفاوت باشد.
زمان صدور: معمولاً ۳ تا ۷ روز کاری پس از ثبت درخواست، سند از طریق پست یا دفاتر کفالت تحویل داده می‌شود.
نکات:

• اتباع خارجی غیرقانونی (بدون مدارک اقامتی معتبر) نمی‌توانند سند زیارتی دریافت کنند.


• برای جلوگیری از تأخیر، حداقل ۲ ماه قبل از اربعین (اوایل تیر ۱۴۰۴) اقدام کنید.


• پیگیری وضعیت سند از طریق سامانه سهما یا دفاتر کفالت امکان‌پذیر است.

• تکمیل فرم‌های مربوطه: فرم‌های درخواست گذرنامه را باید از دفاتر پلیس +10 دریافت و تکمیل کنید.


• ارائه مدارک شناسایی: شناسنامه، کارت ملی و چند قطعه عکس پرسنلی مطابق با استانداردهای مورد نیاز.


• ارائه تاییدیه‌های مربوط به سفر زیارتی: مدارک تاییدیه سفر زیارتی از سازمان حج و زیارت یا دیگر نهادهای مربوطه.


• پرداخت هزینه‌ها: هزینه‌های مربوط به صدور گذرنامه که ممکن است شامل هزینه‌های دولتی و خدمات جانبی باشد.


• اخذ اجازه همسر : طبق قوانین ایران، بانوان متأهل برای دریافت گذرنامه نیاز به اجازه همسر دارند. این شامل گذرنامه‌های زیارتی نیز می‌شود. برای اخذ اجازه همسر، مراحل زیر معمولاً انجام می‌شود:


• حضور همسر در دفتر پلیس +10: همسر باید همراه با زن متقاضی در دفتر پلیس +10 حضور یابد و اجازه کتبی خود را برای صدور گذرنامه به امضا برساند.


• ارائه مدارک شناسایی همسر: همسر نیز باید مدارک شناسایی خود شامل کارت ملی و شناسنامه را همراه داشته باشد.


• تکمیل فرم‌های تاییدیه: فرم‌های تاییدیه مخصوصی وجود دارد که توسط همسر باید تکمیل و امضا شوند.

بله، طبق قوانین جاری در ایران، بانوان متأهل برای دریافت گذرنامه (چه عادی و چه زیارتی) و همچنین برای خروج از کشور، به اجازه همسر نیاز دارند.
 
با وجود تسهیلاتی که برای صدور گذرنامه زیارتی اربعین در نظر گرفته شده است، این شرط قانونی پابرجا است. با این حال، نکاتی در این خصوص وجود دارد:اجازه محضری: در گذشته، بانوان متأهل برای دریافت گذرنامه حتماً باید اجازه محضری از همسر خود ارائه می‌دادند.
تسهیل در ایام اربعین: برای تسهیل سفر اربعین، در برخی سال‌ها اعلام شده است که نیازی به اجازه محضری کتبی نیست و حضور همسر در دفتر پلیس +10 در زمان درخواست گذرنامه، به منظور تأیید اجازه و امضا، کفایت می‌کند. در این حالت، همسر با ارائه مدارک شناسایی خود، رضایت خود را اعلام می‌کند.
گذرنامه دارای اعتبار: اگر بانویی قبلاً گذرنامه عادی یا زیارتی دریافت کرده باشد و در آن زمان اجازه همسر را ارائه داده باشد (چه به صورت محضری و چه با حضور در اداره گذرنامه)، و همسر نیز رضایت خود را پس نگرفته باشد، برای دریافت مجدد گذرنامه زیارتی یا تمدید آن، نیازی به اجازه مجدد همسر نیست. پلیس گذرنامه، سوابق اذن قبلی را بررسی می‌کند.
موارد خاص (فوت یا طلاق):

• در صورت فوت همسر: ارائه اصل گواهی فوت همسر یا اصل شناسنامه باطل‌شده همسر الزامی است.
• در صورت طلاق: ارائه اصل سند طلاق که به تأیید سازمان ثبت احوال رسیده باشد، لازم است.

موارد اضطراری (بدون رضایت همسر): در برخی موارد بسیار خاص و اضطراری که امکان اخذ رضایت همسر وجود ندارد (مانند مواردی که با حکم دادگاه همراه است)، ممکن است شرایطی برای خروج فراهم شود که این موارد از حوزه گذرنامه زیارتی عادی خارج بوده و نیاز به پیگیری قضایی دارد.

زنان بیوه (همسر فوت‌شده) و مطلقه برای دریافت گذرنامه زیارتی اربعین نیازی به ارائه رضایت‌نامه همسر ندارند، اما باید مدارک زیر را ارائه کنند:
مدارک مورد نیاز:

• شناسنامه: اصل و کپی (با ثبت وضعیت طلاق یا فوت همسر در صفحه توضیحات).
• کارت ملی: اصل و کپی. در صورت نبود کارت ملی، تأییدیه ثبت احوال لازم است.
• عکس پرسنلی: یک قطعه عکس ۴×۶، زمینه سفید، تمام‌رخ، بدون عینک یا کلاه، با رعایت کامل حجاب اسلامی (حداکثر یک سال قدمت).
• سند طلاق (برای زنان مطلقه): طلاق‌نامه رسمی تأییدشده توسط سازمان ثبت احوال.
• گواهی فوت (برای زنان بیوه): گواهی فوت همسر تأییدشده توسط سازمان ثبت احوال.

نحوه درخواست:

• حضوری: به ادارات مهاجرت و گذرنامه در مراکز استان‌ها مراجعه کنید و فرم درخواست را تکمیل کنید.


• آنلاین: از طریق اپلیکیشن پلیس من (sakha.epolice.ir) اطلاعات هویتی و مدارک را بارگذاری کنید.


• هزینه: حدود ۶۵,۰۰۰ تومان (بر اساس تعرفه ۱۴۰۳)، قابل پرداخت در محل یا از طریق درگاه اپلیکیشن.


• زمان تحویل: گذرنامه طی ۳ تا ۷ روز کاری از طریق پست به آدرس متقاضی ارسال می‌شود.

مدارک لازم:

• شناسنامه و کارت ملی کودک
• شناسنامه و کارت ملی پدر (ولی یا سرپرست قانونی)
• یک قطعه عکس ۴*۳ جدید (با پس‌زمینه سفید و مطابق با شرایط گذرنامه، با تاریخ کمتر از ۶ ماه)
• ارائه گذرنامه قبلی (در صورت تمدید)
• رضایت‌نامه پدر برای افراد زیر ۱۸ سال (در صورت مراجعه حضوری ممکن است نیاز به اجازه محضری باشد، اما برای گذرنامه زیارتی از طریق "پلیس من" پدر می‌تواند برای فرزندش درخواست ثبت کند).
• گواهی اشتغال به تحصیل (در صورت دانشجو یا محصل بودن)

روش‌های اقدام:
از طریق اپلیکیشن "پلیس من":

• پدر می‌تواند اپلیکیشن "پلیس من" را نصب و در آن ثبت‌نام کند.


• شماره موبایلی که در اپلیکیشن ثبت می‌شود باید با کد ملی فرد متقاضی (پدر) همخوانی داشته باشد.


• به بخش "خدمات من" و سپس "گذرنامه" بروید.


• گزینه "درخواست گذرنامه جدید" را انتخاب کنید.


• اطلاعات لازم را در فرم مربوطه وارد کنید.


• مدارک مورد نیاز را اسکن و بارگذاری کنید.


• هزینه صدور گذرنامه (حدود ۶۵ هزار تومان) را به صورت آنلاین پرداخت کنید.


• پس از طی مراحل، گذرنامه به آدرس پستی شما ارسال خواهد شد.

نکته مهم: پدران می‌توانند برای فرزندان خود از طریق این اپلیکیشن درخواست صدور گذرنامه زیارتی را ثبت کنند.
مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰ یا ادارات پلیس گذرنامه:

• به نزدیک‌ترین دفتر پلیس +۱۰ یا اداره پلیس گذرنامه مراجعه کنید.


• مدارک لازم را به همراه داشته باشید.


• فرم درخواست صدور گذرنامه را دریافت و تکمیل کنید.


• هزینه صدور گذرنامه را پرداخت کنید.


• عکس پرسنلی و اثر انگشت در دفتر پلیس +۱۰ ثبت می‌شود.


• حضور شخص متقاضی (کودک) در دفاتر پلیس +۱۰ الزامی است.

نکات تکمیلی:

• اعتبار گذرنامه‌های ویژه زیارتی معمولاً ۵ ساله است و صرفاً برای سفر به عتبات عالیات در ماه‌های محرم و صفر اعتبار دارد.


• معمولاً صدور این گذرنامه بین ۷ تا ۱۴ روز کاری زمان می‌برد.


• در صورتی که در ثبت درخواست از طریق اپلیکیشن "پلیس من" با خطا مواجه شدید، باید به صورت حضوری به ادارات پلیس گذرنامه مراجعه کنید.

• پدران می‌توانند برای فرزندان خود درخواست صدور گذرنامه ویژه اربعین را از طریق اپلیکیشن “پلیس من” ثبت کنند؛ بعد از بررسی اطلاعات درخواست را تایید و گذرنامه ویژه اربعین را برای آن فرزند چاپ و ارسال می‌کنند.
• امکان دارد سیستم خطا دهد و پدری نتواند درخواست صدور گذرنامه ویژه اربعین را برای فرزندش ثبت کند، در این صورت پدر باید به ادارات پلیس گذرنامه در سراسر کشور مراجعه کند و این درخواست را حضوری ثبت کند.
• چاپ گذرنامه‌های ویژه اربعین از اول ماه محرم آغاز شده و تا امروز حدود ۷ هزار گذرنامه ویژه اربعین چاپ شده است؛ هزینه صدور گذرنامه ویژه اربعین ۵۰ هزار تومان است و بین ۴ تا ۷ روز کاری بعد از ثبت درخواست این گذرنامه‌ها چاپ و برای افراد ارسال می‌شود. اعتبار گذرنامه‌های ویژه اربعین ۵ ساله است و با این نوع گذرنامه می‌توان به کشور عراق سفر کرد.

روند درخواست گذرنامه کودکان توسط اپلیکیشن پلیس من

• همان طور که می‌دانید برای ثبت نام گذرنامه زیارتی ویژه اربعین باید از طریق اپلیکیشن “پلیس من” اقدام کنید یا اگر از این طریق نتوانستید درخواست خود را ثبت کنید، می‌توانید به ادارات پلیس گذرنامه مراجعه کنید.


• نکته مهم این است که برای ثبت درخواست گذرنامه ویژه اربعین از طریق اپلیکیشن “پلیس من” باید شماره موبایلی که در این اپلیکیشن ثبت می‌شود با کدملی فرد متقاضی هم‌خوانی داشته باشد (کد ملی و مالک شماره موبایل باید یک فرد باشد).


• افراد نمی‌توانند برای افراد با کد ملی‌های مختلف ثبت درخواست دریافت گذرنامه ویژه اربعین را از طریق اپلیکیشن “پلیس من” ثبت کنند.

گذراندن مراحل اداری به منظور اخذ گذرنامه یکی از مراحل دریافت گذرنامه است. کسی که قصد گرفتن پاسپورت با تمدید آن را دارد، باید به دفاتر دفاتر الکترونیکی نیروی انتظامی یا پلیس+۱۰ مراجعه کند. انجام هرکدام از مراحل دریافت گذرنامه در این دفاتر شامل هزینه‌های مختلفی است که طبعا هزینه پاسپورت سالانه دچار تغییر می‌شود. در حال حاضر هزینه دریافت پاسپورت در سال ۱۴۰۳ حدود ۴۷۰هزار تومان است.
لازم به ذکر است که پرداخت هزینه پاسپورت تنها از طریق دستگاه کارت‌خوان مستقر در پلیس +۱۰ امکان‌پذیر است و واریز از طریق اینترنت، فیش واریزی بانک و یا عابربانک به هیچ عنوان قابل قبول نیست.

• هزینه گرفتن پاسپورت ۱۴۰۳ در مجموع 470 هزار تومان


• عوارض شهرداری: ۲۰ هزار تومان


• هزینه‌های چاپ گذرنامه: ۲۰۰ هزار تومان


• ثبت تصویر بیومتریک چهره: ۲۱ هزار و ۶۰۰ تومان


• احراز مشخصات هویتی متقاضی: ۵۰ هزار و ۴۰۰ تومان


• تعرفه ارائه خدمت در دفتر با احتساب هزینه پستی، پیامک و شخصی سازی: ۱۶۱ هزار و ۴۳۷ تومان

برای آقایان، علاوه بر مدارک عمومی لازم برای دریافت گذرنامه (اعم از عادی یا زیارتی)، مدارک اختصاصی و شرایط مربوط به وضعیت نظام وظیفه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مدارک اختصاصی مورد نیاز برای گرفتن گذرنامه توسط آقایان:
مدارک مربوط به وضعیت نظام وظیفه: این مهم‌ترین بخش برای آقایان بالای 18 سال است. بسته به وضعیت نظام وظیفه، یکی از مدارک زیر باید ارائه شود:
اصل و کپی کارت پایان خدمت هوشمند: این کارت باید هوشمند باشد. کارت‌های پایان خدمت قدیمی فاقد اعتبار هستند و باید ابتدا برای هوشمندسازی آن اقدام شود.
اصل و کپی کارت معافیت دائم هوشمند: مشابه کارت پایان خدمت، کارت معافیت نیز باید هوشمند باشد.
برای مشمولین در حال تحصیل (دانشجویان و دانش‌آموزان):
گواهی اشتغال به تحصیل از دانشگاه یا مدرسه محل تحصیل (مخصوص مشمولین در حین تحصیل).
مجوز خروج از کشور از سازمان وظیفه عمومی: این مجوز پس از دریافت تأییدیه تحصیلی از محل تحصیل و سپرده‌گذاری وثیقه (مبلغ وثیقه بر اساس نوع سفر- زیارتی یا سیاحتی- متفاوت است) توسط سازمان وظیفه عمومی صادر می‌شود. مراحل آن معمولاً از طریق سامانه سخا (خدمات الکترونیک انتظامی) قابل پیگیری است.
برای مشمولین بدون غیبت (فاقد کارت پایان خدمت یا معافیت):
باید ابتدا وضعیت نظام وظیفه خود را تعیین تکلیف کنند (مثلاً درخواست اعزام به خدمت).
در برخی موارد، با ارائه برگه اعزام به خدمت بدون غیبت و سپردن وثیقه، می‌توانند برای سفرهای زیارتی یا سیاحتی اقدام کنند.
آقایان بالای 50 سال: نیازی به ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت ندارند.

برای بانوان، علاوه بر مدارک عمومی لازم برای دریافت گذرنامه (اعم از عادی یا زیارتی)، مدارک اختصاصی بسته به وضعیت تأهل و سن آن‌ها متفاوت است.
مدارک اختصاصی مورد نیاز برای گرفتن گذرنامه توسط بانوان:
برای بانوان متأهل:
اجازه محضری همسر: اصلی‌ترین و مهم‌ترین مدرک اختصاصی برای بانوان متأهل، اجازه محضری کتبی همسر برای خروج از کشور است. این اجازه باید در یکی از دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود.
نکته مهم: در برخی شرایط خاص و در ایام اربعین، ممکن است پلیس گذرنامه با حضور همسر در دفتر پلیس +10 و امضای فرم مربوطه، این اجازه را بپذیرد و نیاز به مراجعه به محضر نباشد. اما برای اطمینان بیشتر، داشتن اجازه محضری توصیه می‌شود.
اگر قبلاً گذرنامه دریافت کرده‌اید و در آن زمان اجازه همسر را ارائه داده‌اید، و اذن همسر نیز پس گرفته نشده است، معمولاً برای تمدید یا دریافت گذرنامه جدید نیازی به اجازه مجدد نیست. پلیس گذرنامه سوابق اذن قبلی را بررسی می‌کند.
برای بانوان بیوه (همسر فوت شده):
اصل گواهی فوت همسر: یا اصل شناسنامه باطل شده همسر (که نشان‌دهنده فوت باشد).
برای بانوان مطلقه (طلاق گرفته):
اصل طلاق‌نامه: یا شناسنامه المثنی که در آن وضعیت تأهل "مطلقه" قید شده باشد.
برای بانوان و دختران زیر 18 سال:
رضایت‌نامه محضری پدر یا ولی قانونی: برای افراد زیر 18 سال، چه دختر و چه پسر، رضایت‌نامه محضری پدر یا قیم قانونی برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور الزامی است.
مدارک عمومی لازم (که برای همه متقاضیان، شامل بانوان، نیز ضروری است):
اصل و کپی شناسنامه: شناسنامه برای افراد بالای ۱۵ سال باید عکس‌دار باشد.
اصل و کپی کارت ملی: یا تأییدیه ثبت احوال در صورت نداشتن کارت ملی هوشمند.
عکس پرسنلی: یک قطعه عکس 43 یا 64 جدید (که اغلب در همان دفتر پلیس +10 گرفته می‌شود و باید دارای شرایط بیومتریک باشد).
شرایط عکس بانوان: حجاب کامل (مقنعه یا روسری بدون طرح و نقش که ریشه و تار مو مشخص نباشد)، بدون آرایش غیرمتعارف، بدون عینک، بدون زیورآلات و گردنبند. گردی صورت باید کاملاً مشخص باشد.
اصل گذرنامه قبلی: در صورت وجود و حتی اگر منقضی شده باشد.
رسید پرداخت هزینه‌ها: شامل هزینه‌های دولتی صدور گذرنامه و خدمات دفاتر پلیس +10.
تکمیل فرم درخواست گذرنامه: در محل دفتر پلیس +10.
حضور شخص متقاضی: حضور فرد متقاضی (صاحب گذرنامه) در دفاتر پلیس +10 برای احراز هویت، انگشت‌نگاری (برای افراد بالای ۱۵ سال) و عکاسی الزامی است.

برای صدور یا تمدید گذرنامه برای دختران مجرد، مدارک مورد نیاز بسته به سن آن‌ها متفاوت است:
1. برای دختران مجرد بالای 18 سال:

• دختران مجرد بالای 18 سال برای دریافت گذرنامه نیازی به اجازه پدر یا قیم قانونی ندارند و می‌توانند با ارائه مدارک عمومی زیر اقدام کنند:
• اصل و کپی شناسنامه: شناسنامه باید عکس‌دار باشد.
• اصل و کپی کارت ملی: یا تأییدیه ثبت احوال در صورت نداشتن کارت ملی هوشمند.
• عکس بیومتریک: یک قطعه عکس 43 یا 64 جدید با شرایط بیومتریک (معمولاً در دفاتر پلیس +10 گرفته می‌شود).
• شرایط عکس: حجاب کامل (مقنعه یا روسری بدون طرح و نقش که ریشه و تار مو مشخص نباشد)، بدون آرایش غیرمتعارف، بدون عینک، بدون زیورآلات و گردنبند. گردی صورت باید کاملاً مشخص باشد.
• اصل گذرنامه قبلی: در صورت وجود و حتی اگر منقضی شده باشد.
• تکمیل فرم درخواست گذرنامه: در محل دفتر پلیس +10.
• رسید پرداخت هزینه‌ها: شامل هزینه‌های دولتی صدور گذرنامه و خدمات دفاتر پلیس +10.
• حضور شخص متقاضی: حضور فرد متقاضی در دفاتر پلیس +10 برای احراز هویت، انگشت‌نگاری و عکاسی الزامی است.

 
2. برای دختران مجرد زیر 18 سال:
دختران مجرد زیر 18 سال علاوه بر مدارک عمومی ذکر شده، به اجازه محضری پدر یا قیم قانونی خود نیز نیاز دارند.

• اصل و کپی شناسنامه:


• اصل و کپی کارت ملی:


• عکس بیومتریک: با شرایط ذکر شده.


• اجازه محضری پدر یا قیم قانونی: این اجازه باید در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود.


• گواهی اشتغال به تحصیل یا دفترچه بیمه: برای افراد زیر 15 سال ممکن است لازم باشد.


• حضور شخص متقاضی و پدر/قیم: حضور هر دو در دفتر پلیس +10 الزامی است.


• رسید پرداخت هزینه‌ها:

نکات مهم:
مراجعه به پلیس +10: برای صدور یا تمدید گذرنامه باید به یکی از دفاتر پلیس +10 در سراسر کشور مراجعه کنید.

زنان مطلقه، تا سن ۴۰ سالگی تمام برای خروج از کشور و گرفتن گذرنامه نیاز به اجازه و رضایت ولی یا سرپرست قهری خود دارند و بدون دریافت اجازه ولی و سرپرست قهری نمی توانند پاسپورت بگیرند یا حتی در صورت داشتن پاسپورت کشور را ترک کنند. اما زنان مطلقه بالای ۴۰ سال، با ارائه مدارک لازم می‌توانند گذرنامه دریافت کنند و از کشور خارج شوند.

برای افراد زیر 15 سال، علاوه بر مدارک عمومی فردی، به حضور پدر یا قیم قانونی و مدارک هویتی و اجازه کتبی آن‌ها، به همراه دفترچه بیمه یا گواهی اشتغال به تحصیل (در صورت عدم وجود گذرنامه قبلی) نیاز است.

• نداشتن غیبت سربازی


• در دست داشتن برگه معافیت تحصیلی


• انجام یکی از سفرهای اعلامی


• دادن وثیقه به سازمان نظام وظیفه


• در حال تحصیل در مقطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری و فوق دکتری


• در دست داشتن تمامی مدارک مورد نیاز برای گرفتن پاسپورت

در صورت گم شدن گذرنامه در عراق، باید فوراً به نزدیک‌ترین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران (کنسولگری یا سفارت) مراجعه کرده و برای دریافت برگ عبور موقت یا گذرنامه المثنی اقدام کنید.
گم شدن گذرنامه در کشور خارجی می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد، اما جای نگرانی نیست. با انجام اقدامات صحیح، می‌توانید مشکل را حل کنید:
حفظ آرامش و جستجوی دقیق:
ابتدا آرامش خود را حفظ کرده و تمامی وسایل و جیب‌های خود را با دقت کامل جستجو کنید. گاهی گذرنامه در جای غیرمنتظره‌ای پیدا می‌شود.
مراجعه به پلیس محلی عراق:
در صورت عدم پیدا شدن، حتماً به نزدیک‌ترین مرکز پلیس عراق مراجعه کرده و مفقودی یا سرقت گذرنامه را گزارش دهید. دریافت گواهی یا نامه پلیس مبنی بر مفقودی/سرقت، برای مراحل بعدی ضروری است.
تماس با سفارت یا کنسولگری ایران:
در اسرع وقت با نزدیک‌ترین سرکنسولگری یا سفارت جمهوری اسلامی ایران در عراق تماس بگیرید و موضوع را اطلاع دهید. آن‌ها راهنمایی‌های لازم را ارائه خواهند داد.

• آدرس و شماره تماس‌های ضروری کنسولگری‌های ایران در عراق:
• کربلا: خیابان حی الاسکان، نزدیک تقاطع خیابان الشهدا، جنب هتل الکرار.
• شماره تماس: 0096432222905
• نجف: نجف اشرف، منطقه ولایه جنب صحن حضرت فاطمه الزهرا (س) - هتل بین‌المللی کوثر.
• شماره تماس واتساپ و تلگرام: 009647826593060
• بغداد (سفارت): الصالحیه، کراده مریم، محله 222، کوچه 35.
• شماره‌های تماس کنسولی: 009647814436694, 009647809133048, 009647812183280
• بصره: منطقه البراضعیه – خیابان سید امین – جنب اداره برق.
• شماره تماس: 009647901399264

مراجعه حضوری به کنسولگری/سفارت:

• با در دست داشتن نامه پلیس عراق و مدارک هویتی جایگزین (مانند اصل و کپی شناسنامه، کارت ملی، کارت زائر سامانه سماح، بیمه‌نامه، و چند قطعه عکس 3*4 جدید با پس‌زمینه سفید) به کنسولگری یا سفارت ایران مراجعه کنید.


• در صورت عدم دسترسی به مدارک هویتی دیگر، ارائه کد ملی برای استعلام هویت شما ضروری است.


• توجه: بهتر است همیشه چند کپی از مدارک مهم (گذرنامه، شناسنامه، کارت ملی) را در جای دیگری غیر از محل نگهداری اصل مدارک نگه دارید یا از آن‌ها عکس بگیرید و در تلفن همراه خود ذخیره کنید.

صدور برگ عبور موقت یا گذرنامه المثنی:

• پس از احراز هویت و تکمیل فرم‌های مربوطه، کنسولگری برای شما برگ عبور موقت صادر می‌کند. این برگ فقط برای بازگشت به ایران معتبر است و معمولاً اعتبار 20 روزه دارد.


• در صورتی که زمان کافی برای اقامت در عراق را دارید (معمولاً 1 تا 2 روز کاری)، ممکن است گذرنامه المثنی برای شما صادر شود.

افراد زیر، طبق قوانین ایران، از دریافت گذرنامه و در نتیجه خروج از کشور منع هستند:

1. مشمولین غایب نظام وظیفه: مردانی که به سن سربازی رسیده‌اند و غیبت دارند.


2. بدهکاران مالیاتی یا بانکی: افرادی که بدهی قطعی مالیاتی دارند یا بدهی معوقه بانکی آن‌ها منجر به حکم قضایی شده است.


3. افراد دارای پرونده قضایی: کسانی که حکم قضایی مبنی بر ممنوع‌الخروجی آن‌ها صادر شده است.


4. افراد دارای سوءپیشینه کیفری خاص: در برخی موارد، سوابق کیفری می‌تواند منجر به ممنوع‌الخروجی شود.


5. افراد متأهل بدون اجازه همسر: بانوان متأهل (در صورتی که همسر اجازه خروج نداده باشد یا رضایت قبلی را باطل کرده باشد).


6. کودکان و افراد زیر 18 سال بدون اجازه پدر/ولی قانونی: افراد زیر سن قانونی که ولی یا قیم آن‌ها اجازه خروج نمی‌دهد.


7. افراد فاقد مدارک هویتی معتبر: مانند شناسنامه یا کارت ملی معتبر.


8. افراد مشمول قرار امنیتی: کسانی که از سوی نهادهای امنیتی ممنوع‌الخروجی دارند.


9. شاغلین نیروهای مسلح بدون مجوز یگان: پرسنل شاغل در نیروهای مسلح که از یگان خود اجازه خروج ندارند.


10. افرادی که گذرنامه آن‌ها در لیست سیاه (Blacklist) قرار گرفته است: به دلایل مختلف امنیتی یا قانونی.

در صورت گم شدن گذرنامه در ایران، باید فوراً به یکی از دفاتر پلیس +10 مراجعه کرده و درخواست صدور گذرنامه المثنی را ثبت کنید.
توضیح کامل و گام به گام:
گم شدن گذرنامه در داخل کشور نیز نیازمند پیگیری سریع است تا از هرگونه سوءاستفاده احتمالی جلوگیری شود و بتوانید مجدداً برای سفرهای خارجی اقدام کنید:
حفظ آرامش و جستجوی دقیق:
ابتدا تمام وسایل و مکان‌های احتمالی را با دقت جستجو کنید. گاهی اوقات گذرنامه در جایی غیرمنتظره پیدا می‌شود.
مراجعه به دفاتر پلیس +10:
اعلام مفقودی گذرنامه در ایران صرفاً با مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +10 انجام می‌شود. (برخلاف خارج از کشور که امکان ثبت در سامانه میخک وجود دارد.)
نیازی به ثبت آگهی مفقودی در روزنامه نیست، اما مراجعه حضوری به پلیس +10 الزامی است.
مدارک لازم برای درخواست گذرنامه المثنی:
حضور شخص متقاضی: برای اعلام مفقودی و درخواست صدور مجدد گذرنامه، حضور خودتان الزامی است.

• اصل و کپی مدارک شناسایی:
• اصل و دو سری کپی از تمام صفحات شناسنامه (شناسنامه افراد بالای 15 سال باید عکس‌دار باشد).
• اصل و کپی کارت ملی هوشمند (در صورت نداشتن کارت ملی، به بخش مربوطه در پلیس +10 مراجعه کنید).
• عکس بیومتریک:
• سه قطعه عکس 4×3 جدید، تمام رخ، از روبرو، بدون کلاه و عینک (برای خانم‌ها با رعایت حجاب کامل اسلامی). این عکس‌ها معمولاً در خود دفاتر پلیس +10 نیز گرفته می‌شوند.

فرم‌ها:

• تکمیل دو برگ فرم صدور گذرنامه.


• اعلام کتبی شرح کامل چگونگی مفقود شدن گذرنامه به صورت مشروح و خوانا در دو نسخه.


• در صورت عدم وجود مهر آخرین خروج در گذرنامه قبلی، تکمیل فرم استعلام خروج قانونی.

رسید پرداخت هزینه:
پرداخت هزینه صدور مجدد گذرنامه (این مبلغ از طریق دستگاه کارت‌خوان مستقر در دفاتر پلیس +10 دریافت می‌شود).
نکات تکمیلی:

• مشمولین نظام وظیفه: آقایان 18 تا 50 سال باید کارت پایان خدمت یا معافیت هوشمند داشته باشند یا مجوز رسمی از سازمان وظیفه عمومی ارائه دهند.


• بانوان متأهل: برای بانوان متأهل، اجازه محضری همسر الزامی است.


• افراد زیر 18 سال: اجازه محضری از سوی پدر یا قیم قانونی ضروری است.


• مدت زمان صدور: زمان لازم برای دریافت گذرنامه المثنی معمولاً کمتر از یک ماه است، اما در ایام خاص (مانند نوروز یا اربعین) ممکن است بیشتر طول بکشد.


• ثبت در اینترپل: اگر مفقودی گذرنامه خود را به پلیس گزارش دهید، اطلاعات شما در سامانه اینترپل ثبت خواهد شد. در صورت پیدا شدن گذرنامه، حتماً به پلیس اطلاع دهید تا اطلاعات شما در سامانه به‌روزرسانی شود و از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری شود.

شرط "حداقل 6 ماه اعتبار گذرنامه" یک استاندارد بین‌المللی است که توسط اکثر کشورها برای ورود اتباع خارجی رعایت می‌شود. دلیل آن هم این است که مسافر در طول اقامت خود در کشور مقصد، با پایان اعتبار گذرنامه مواجه نشود و بتواند بدون مشکل به کشور خود بازگردد.
با این حال، در خصوص پیاده‌روی اربعین و به دلیل حجم بالای زائران و اهمیت این سفر معنوی، دولت ایران و عراق معمولاً تسهیلات خاصی را در نظر می‌گیرند. این تسهیلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مهر اعتبار موقت: پلیس مهاجرت و گذرنامه فراجا ممکن است با درج مهر اعتبار موقت در گذرنامه‌های با اعتبار کمتر از 6 ماه (یا حتی منقضی شده) به مدت معین (مثلاً 6 ماه) برای سفر اربعین، امکان خروج از کشور را فراهم کند. این اقدام معمولاً رایگان است.


• تمدید اضطراری: در برخی موارد، امکان تمدید اضطراری گذرنامه نیز برای زائران اربعین فراهم می‌شود.

خیر، به هیچ عنوان امکان خروج از کشور بدون داشتن گذرنامه معتبر برای حضور در پیاده‌روی اربعین وجود ندارد. همچنین در صورت مواجهه سرقت،گم شدن، بیماری و بستری شدن در بیمارستان و بهره گیری از خدمات عمومی عراق، گذرنامه الزامی است و عدم ارائه آن موجب مشکلات بیشمار می شود
دولت عراق، مانند اکثر کشورهای دنیا، برای ورود اتباع خارجی (از جمله زائران اربعین) به خاک خود، داشتن گذرنامه معتبر را الزامی می‌داند. علاوه بر این، پلیس مهاجرت و گذرنامه جمهوری اسلامی ایران نیز به هیچ فردی بدون ارائه گذرنامه معتبر و ثبت شده در سیستم، اجازه خروج از مرز را نمی‌دهد.
توصیه اکید:
هرگونه تلاش برای عبور از مرز بدون گذرنامه یا با مدارک جعلی، می‌تواند منجر به بازداشت، جریمه‌های سنگین و محرومیت‌های طولانی‌مدت از سفر شود. همواره برای سفرهای خارجی، از جمله پیاده‌روی اربعین، از داشتن گذرنامه معتبر و قانونی خود اطمینان حاصل کنید

در ایران، بدهی‌های بانکی (مانند اقساط معوق وام) و مالیاتی (مانند بدهی مالیات بر درآمد یا ارزش افزوده) می‌توانند منجر به ممنوع‌الخروجی فرد شوند. این ممنوع‌الخروجی توسط مراجع قضایی یا سازمان امور مالیاتی صادر می‌شود و به پلیس گذرنامه ابلاغ می‌گردد. در چنین شرایطی، حتی اگر برای سفر اربعین باشد، صدور یا تمدید گذرنامه با مشکل مواجه خواهد شد.
وضعیت برای اربعین:

• قاعده کلی ممنوع‌الخروجی پابرجاست: اصل این است که بدهی بانکی یا مالیاتی می‌تواند مانع خروج از کشور شود.


• تسهیلات ویژه اربعین (احتمالی): در سال‌های گذشته و به دلیل اهمیت معنوی پیاده‌روی اربعین و تسهیل حضور زائران، گاهی اوقات ستاد مرکزی اربعین با همکاری سازمان‌های مربوطه (مانند بانک مرکزی یا سازمان امور مالیاتی) تسهیلات موقتی یا معافیت‌های خاصی را برای زائران دارای بدهی در نظر گرفته است. این تسهیلات معمولاً به صورت رفع موقت ممنوع‌الخروجی برای مدت زمان مشخص سفر اربعین است.

خیر، زائران (چه ایرانی و چه اتباع خارجی مقیم ایران) نمی‌توانند تنها با مدارکی مانند اقامت‌نامه یا کارت آمایش به عراق سفر کنند. برای ورود به عراق، داشتن گذرنامه معتبر (از کشور مبدأ) الزامی است.
توضیح کامل و مختصر:
اقامت‌نامه یا کارت آمایش، مدارکی هستند که وضعیت قانونی اقامت اتباع خارجی در ایران را مشخص می‌کنند و به عنوان اسناد هویتی داخلی ایران برای این افراد محسوب می‌شوند. با این حال، این مدارک اعتبار بین‌المللی برای خروج از کشور و ورود به کشور دیگر را ندارند.
برای سفر به عراق، تمامی زائران (صرف‌نظر از تابعیت) نیاز به ارائه گذرنامه معتبر دارند:
برای اتباع ایرانی: نیاز به گذرنامه ایرانی معتبر است (چه گذرنامه عادی و چه گذرنامه زیارتی ویژه اربعین).
برای اتباع خارجی مقیم ایران (مانند اتباع افغانستانی یا پاکستانی دارای کارت آمایش): این افراد نیز برای سفر اربعین باید گذرنامه کشور خود را داشته باشند. علاوه بر آن، لازم است در سامانه سماح (بخش مربوط به اتباع خارجی) ثبت‌نام کنند و مجوزهای لازم برای خروج از ایران و ورود به عراق را از مراجع مربوطه (مانند اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور) دریافت نمایند.

یر، امکان عبور از مرز بدون در دست داشتن گذرنامه فیزیکی صادر شده، وجود ندارد. حتی اگر مراحل صدور گذرنامه به پایان رسیده و فقط در انتظار تحویل باشد، تا زمانی که سند فیزیکی در اختیار زائر نباشد، اجازه خروج از کشور و ورود به عراق داده نخواهد شد.
در فرآیند عبور از مرزهای بین‌المللی، گذرنامه فیزیکی، سند اصلی و قانونی احراز هویت و مجوز سفر شماست. مأموران مرزی (چه در سمت ایران و چه در سمت عراق) برای تأیید هویت و ثبت ورود/خروج، نیاز به مشاهده و بررسی مستقیم گذرنامه شما دارند.

بله، معمولاً در ایام نزدیک به اربعین، پلیس مهاجرت و گذرنامه تسهیلات ویژه‌ای برای تسریع در صدور یا تمدید گذرنامه‌های زیارتی اضطراری فراهم می‌کند. این روند، سریع‌تر از روال عادی صدور گذرنامه است.
با توجه به حجم بالای تقاضا و ماهیت معنوی و گاه اضطراری سفر اربعین، پلیس مهاجرت و گذرنامه فراجا (سازمان وظیفه عمومی برای مشمولین) و ستاد مرکزی اربعین، تدابیر خاصی برای سرعت بخشیدن به فرآیند صدور گذرنامه زیارتی اتخاذ می‌کنند.
چگونگی تسریع در صدور گذرنامه زیارتی:

• مدت زمان کوتاه‌تر: گذرنامه‌های زیارتی اساساً با هدف سهولت و سرعت در صدور برای زائران عتبات عالیات طراحی شده‌اند. زمان صدور آن‌ها به طور معمول بین 3 تا 7 روز کاری است که بسیار کوتاه‌تر از گذرنامه‌های عادی است.


• دفاتر پلیس +10: درخواست از طریق دفاتر پلیس +10 ثبت می‌شود و فرآیند آن نسبت به گذرنامه‌های عادی، اولویت دارد.


• تسهیلات ویژه اربعین: در اوج شلوغی و ایام نزدیک به اربعین، ممکن است تمهیدات خاصی مانند افزایش ساعت کاری دفاتر، تخصیص نیروهای بیشتر و یا راهکارهای اداری برای اولویت‌بندی درخواست‌های مربوط به اربعین در نظر گرفته شود.


• گذرنامه‌های با اعتبار کم: برای گذرنامه‌های عادی که اعتبارشان کمتر از 6 ماه است یا حتی منقضی شده‌اند، در ایام اربعین ممکن است مهر اعتبار موقت 6 ماهه برای همین سفر درج شود که این روند نیز سریعاً و معمولاً در همان اداره گذرنامه انجام می‌پذیرد.

خیر، بانوانی که همسر آن‌ها فوت کرده است (زنان سرپرست خانوار) برای دریافت یا تمدید گذرنامه، نیازی به اجازه ولی یا قیم جدید ندارند. در این شرایط، وضعیت تأهل آن‌ها تغییر کرده و شرط اجازه همسر از بین می‌رود.
طبق قوانین گذرنامه در ایران، شرط اجازه همسر برای بانوان متأهل است. هنگامی که همسر فوت می‌کند، این شرط دیگر برقرار نیست و زن از نظر قانونی برای دریافت گذرنامه مستقل محسوب می‌شود.
مدارک لازم برای بانوان بیوه:
برای اثبات وضعیت تأهل و عدم نیاز به اجازه همسر، بانوان سرپرست خانوار (بیوه) باید مدارک مربوط به فوت همسر را ارائه دهند. این مدارک شامل:

1. اصل گواهی فوت همسر: که از اداره ثبت احوال صادر شده باشد.


2. یا اصل شناسنامه خود بانو که در آن فوت همسر ثبت و مهر باطل شد خورده باشد.

بله، برای تمدید یا تعویض گذرنامه، ارائه اصل گذرنامه قبلی (حتی اگر منقضی شده باشد) الزامی است.
هنگامی که شما برای تمدید یا تعویض گذرنامه اقدام می‌کنید، در واقع درخواست صدور یک گذرنامه جدید با اطلاعات به‌روز شده را دارید. پلیس مهاجرت و گذرنامه برای بررسی سوابق سفر، تاریخچه گذرنامه و اطمینان از اصالت مدارک، نیاز به مشاهده و بررسی گذرنامه قبلی شما دارد.

خیر، برای خود فرآیند دریافت یا تمدید گذرنامه (چه عادی و چه زیارتی)، نیازی به انجام تست پزشکی یا تزریق واکسن نیست. این مدارک و تأییدیه‌ها مربوط به شرایط ورود به کشور مقصد است، نه صدور گذرنامه.
دریافت گذرنامه، یک فرآیند اداری-امنیتی است که توسط پلیس گذرنامه انجام می‌شود و صرفاً مربوط به احراز هویت شما و تأیید صلاحیتتان برای خروج از کشور از نظر قوانین داخلی است. بنابراین، هیچ‌گونه آزمایش پزشکی، گواهی سلامت، یا مدرکی مبنی بر تزریق واکسن برای ارائه به دفاتر پلیس +10 یا اداره گذرنامه جهت صدور پاسپورت لازم نیست.

خیر، به هیچ عنوان امکان خروج از کشور برای پیاده‌روی اربعین با استفاده از کارت ملی یا شناسنامه وجود ندارد. این مدارک صرفاً برای شناسایی در داخل کشور معتبر هستند و جایگزین گذرنامه برای سفرهای بین‌المللی نیستند.

بله ، به طور کلی و بر اساس اطلاعیه‌های رسمی، داشتن گذرنامه به تنهایی برای عبور از مرز جهت شرکت در پیاده‌روی اربعین کافی ست و ثبت‌نام در سامانه سماح نیز الزامی نیست
سامانه سماح (سامانه مشتاقان اربعین حسینی)، سامانه‌ای است که توسط سازمان حج و زیارت جمهوری اسلامی ایران برای سازماندهی، مدیریت و ارائه خدمات به زائران اربعین راه‌اندازی شده است. ثبت‌نام در این سامانه برای تمامی زائران (چه ایرانی و چه اتباع خارجی مقیم ایران) که قصد شرکت در پیاده‌روی اربعین را دارند، اجباری نیست و تنها برای آمارگیری و همچنین ارائه خدمات بیمه اربعین، تسهیلات از جمله وام اربعین و همچنین ارز و دینار اربعینی تعبیه شده است که برای اخذ تهسیلات و بیمه اربعین الزامی ست اما هنگام خروج چک نمی شود.

در آستانه اربعین، اگر گذرنامه شما صادر شده اما پست آن را دیر تحویل می‌دهد، می‌توانید با مراجعه حضوری به اداره گذرنامه مرکزی یا اداره پست مرکزی شهر خود، برای تحویل حضوری و فوری گذرنامه اقدام کنید.
توضیح کامل و مختصر:
در ایام شلوغی مانند اربعین، حجم کاری اداره پست و پلیس گذرنامه افزایش می‌یابد و ممکن است تحویل گذرنامه‌ها با تأخیر مواجه شود. اگر گذرنامه شما صادر شده و در مرحله ارسال پستی است اما زمان کافی تا سفر ندارید، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
پیگیری وضعیت پستی:
ابتدا از طریق سامانه رهگیری مرسولات پستی با وارد کردن کد رهگیری 20 یا 24 رقمی (که معمولاً پس از ثبت درخواست گذرنامه به شما داده می‌شود یا در اپلیکیشن "پلیس من" قابل مشاهده است)، وضعیت دقیق گذرنامه خود را پیگیری کنید. این سامانه نشان می‌دهد که آیا گذرنامه شما به اداره پست تحویل داده شده و در کدام مرحله از ارسال قرار دارد.
مراجعه حضوری به اداره گذرنامه مرکزی:
اگر وضعیت پستی نشان می‌دهد که گذرنامه شما صادر شده و به پست تحویل داده شده است، می‌توانید با اصل کارت ملی و مدارک شناسایی خود، به اداره گذرنامه مرکزی شهر محل سکونتتان مراجعه کنید. در برخی موارد و با ارائه مدارک و توضیحات لازم، امکان تحویل حضوری گذرنامه صادر شده وجود دارد. (این امکان در ایام اربعین بیشتر فراهم می‌شود).
مراجعه حضوری به اداره پست مرکزی:
اگر گذرنامه شما وارد چرخه پستی شده و به اداره پست مرکزی منطقه شما رسیده است، می‌توانید با مراجعه حضوری به اداره پست مرکزی و ارائه کارت ملی و کد رهگیری پستی، درخواست تحویل فوری گذرنامه خود را مطرح کنید. گاهی اوقات این امکان برای مرسولات مهم فراهم می‌شود.

• کشور عراق یا ایران، به دلایل سیاسی یا امنیتی، محدودیت‌های خاصی را برای افرادی که به تازگی به برخی کشورها سفر کرده‌اند (مانند رژیم صهیونیستی) اعمال کرده باشد. در این صورت، گذرنامه شما مهر ورود/خروج از آن کشور ممنوعه را خواهد داشت که مانع ورود به عراق می‌شود. اما سفر به کشورهای عادی مانند آمریکا یا عربستان (به جز سفر به اسرائیل) معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند.


• مشکلات قانونی: اگر سفر قبلی شما به آن کشورها (آمریکا، عربستان یا هر کشور دیگری) منجر به مشکلات قانونی، سوءپیشینه بین‌المللی یا قرار گرفتن در لیست سیاه (Blacklist) شده باشد، این موضوع می‌تواند مانع خروج شما از ایران یا ورود به عراق شود. اما این ربطی به ویزای قبلی ندارد، بلکه به دلیل وضعیت حقوقی و قانونی خودتان است.

خیر، ایرانیان مقیم خارج از کشور که دارای گذرنامه معتبر ایرانی هستند، نیازی به دریافت گذرنامه جدید از ایران برای سفر اربعین ندارند. آن‌ها می‌توانند با همان گذرنامه ایرانی معتبر خود به عراق سفر کنند.

• خیر، بانوان شاغل دولتی یا خصوصی برای دریافت یا تمدید گذرنامه (چه عادی و چه زیارتی)، به طور معمول نیازی به اخذ مجوز خاص از محل کار خود ندارند.


• عدم وجود الزام قانونی: قانون گذرنامه، شرطی مبنی بر اخذ مجوز از محل کار (چه دولتی و چه غیردولتی) برای کارکنان عادی قید نکرده است.


• مسائل استخدامی داخلی: اگرچه برخی سازمان‌ها و نهادهای خاص ممکن است برای مرخصی یا سفرهای خارجی کارکنان خود (به ویژه در سطوح مدیریتی یا مشاغل حساس امنیتی) قوانین داخلی داشته باشند، اما این مسائل مربوط به ضوابط اداری داخلی آن سازمان است و نه فرآیند صدور گذرنامه توسط پلیس. پلیس گذرنامه، تنها به مدارک هویتی و شرایط قانونی ذکر شده در قانون گذرنامه اکتفا می‌کند.

خیر، به طور قاطع، هیچ‌گونه خدمات صدور گذرنامه (اعم از عادی یا زیارتی) در مناطق مرزی ایران یا در پایانه های مرزی انجام نمی‌شود. زائران اربعین باید گذرنامه معتبر خود را پیش از حرکت از مبدأ، تهیه کرده باشند.
پلیس مهاجرت و گذرنامه فراجا (فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) و مسئولین ستاد مرکزی اربعین، بارها بر این موضوع تأکید کرده‌اند که خدمات صدور یا تمدید گذرنامه، صرفاً در دفاتر پلیس +10 در شهرها یا از طریق اپلیکیشن "پلیس من" و سامانه "سخا" انجام می‌شود.

خیر، شما نمی‌توانید به طور هم‌زمان هم گذرنامه معمولی و هم گذرنامه زیارتی مجزا داشته باشید. قانوناً هر فرد تنها می‌تواند یک گذرنامه معتبر (چه معمولی و چه زیارتی) در اختیار داشته باشد.
گذرنامه‌های معمولی و زیارتی هر دو اسناد هویتی و مسافرتی صادر شده توسط پلیس مهاجرت و گذرنامه فراجا هستند. داشتن دو گذرنامه معتبر برای یک نفر در یک زمان، از نظر قانونی مجاز نیست.

گذرنامه زیارتی فقط برای سفر به عراق (و در برخی موارد سوریه، با توافقات آتی) معتبر است. برای سفر به کشورهای دیگر، حتماً باید برای دریافت گذرنامه معمولی (بین‌المللی) اقدام کنید.  پس از صدور گذرنامه معمولی، گذرنامه زیارتی شما باطل خواهد شد، زیرا هر فرد تنها می‌تواند یک گذرنامه معتبر داشته باشد.
گذرنامه زیارتی با هدف تسهیل سفرهای مذهبی به عتبات عالیات، به ویژه در ایام اربعین، و با هزینه کمتر و سرعت بالاتر صادر می‌شود. این نوع گذرنامه محدودیت کاربرد دارد و به جز مقاصد زیارتی مشخص (در حال حاضر عمدتاً عراق)، برای سفر به هیچ کشور دیگری در دنیا معتبر نیست. مهرها و اطلاعات درج شده در گذرنامه زیارتی، توسط مأموران مرزی سایر کشورها به رسمیت شناخته نمی‌شود.

له، گذرنامه باید در تمام طول سفر اربعین و در تمام مراحل پیاده‌روی، همراه زائر باشد. این سند، مدرک اصلی هویتی شما در کشور عراق است و در موارد اضطراری یا بازرسی‌های امنیتی ضروری است.
از لحظه ورود به خاک عراق تا لحظه خروج از آن، گذرنامه شما حکم کارت شناسایی بین‌المللی را دارد. دلایل اصلی همراه داشتن گذرنامه در طول مسیر پیاده‌روی اربعین عبارتند از:

• احراز هویت و کنترل‌های امنیتی: در نقاط بازرسی مختلف در طول مسیر پیاده‌روی، در موکب‌ها، در شهرهای زیارتی نجف و کربلا و سامرا و کاظمین، و در هنگام ورود و خروج از حرم‌ها، ممکن است توسط نیروهای امنیتی عراق مورد بازرسی و کنترل هویت قرار بگیرید. ارائه گذرنامه در این مواقع الزامی است.


• مسائل اضطراری و پزشکی: در صورت بروز هرگونه حادثه، بیماری، یا نیاز به کمک‌های پزشکی و بیمارستانی، گذرنامه شما به عنوان مدرک هویتی اصلی برای ثبت اطلاعات و دریافت خدمات ضروری است. اطلاعات بیمه اربعین شما (که از طریق سامانه سماح فعال شده) نیز به گذرنامه شما گره خورده است.


• ضرورت برای اقامت و حمل و نقل: در صورت استفاده از هتل یا وسایل نقلیه عمومی بین شهری، گذرنامه شما به عنوان سند هویت درخواست خواهد شد.


• بازگشت به ایران: در هنگام بازگشت از عراق به ایران، ارائه گذرنامه معتبر و مهر شده، تنها راه خروج قانونی از عراق و ورود به ایران است.

خیر، به هیچ عنوان امکان استفاده از گذرنامه شخص دیگری برای ثبت‌نام در سامانه سماح یا عبور از مرز وجود ندارد. گذرنامه یک سند هویتی کاملاً شخصی است و اطلاعات آن باید دقیقاً با هویت فرد متقاضی مطابقت داشته باشد.
قوانین بین‌المللی و ملی، گذرنامه را به عنوان تنها سند رسمی و معتبر برای احراز هویت و اجازه سفر بین کشورها می‌شناسند. استفاده از گذرنامه فرد دیگر، به عنوان جعل هویت و تخلف قانونی جدی محسوب می‌شود و عواقب بسیار سنگینی دارد.
دلایل و عواقب عدم امکان استفاده از گذرنامه دیگران:

• احراز هویت دقیق: در زمان ثبت‌نام در سامانه سماح، اطلاعات هویتی شما (مانند نام، نام خانوادگی، کد ملی و تاریخ تولد) به دقت با اطلاعات ثبت احوال و پلیس گذرنامه مطابقت داده می‌شود. هرگونه مغایرت، منجر به عدم ثبت‌نام یا ابطال آن خواهد شد.


• کنترل‌های مرزی بیومتریک: در مرزهای خروجی ایران و ورودی عراق، علاوه بر بررسی چشمی گذرنامه، کنترل‌های بیومتریک (مانند انگشت‌نگاری و تطبیق چهره با عکس گذرنامه) نیز انجام می‌شود. در صورت عدم تطابق هویت شما با اطلاعات گذرنامه، فوراً شناسایی خواهید شد.


• جرم جعل و استفاده از سند مجعول: استفاده از گذرنامه فرد دیگر، جرم محسوب می‌شود و می‌تواند منجر به بازداشت، جریمه‌های سنگین نقدی، حبس، و محرومیت‌های طولانی‌مدت از سفر خارجی شود.


• مشکلات در کشور مقصد: حتی اگر به نحوی از مرز عبور کنید، در خاک عراق نیز ممکن است در نقاط بازرسی یا در صورت بروز هرگونه مشکل (مانلاً بیماری یا حادثه)، هویت شما برملا شود که مشکلات بسیار جدی‌تری را به دنبال خواهد داشت.


• ثبت‌نام در سامانه سماح: سامانه سماح نیز بر پایه اطلاعات هویتی واقعی و گذرنامه معتبر هر فرد طراحی شده است. امکان ثبت‌نام با اطلاعات هویتی غیرمرتبط یا گذرنامه شخص دیگر وجود ندارد و در صورت کشف، ثبت‌نام باطل می‌شود.

بله، نداشتن مهر ورود به عراق در گذرنامه می‌تواند در هنگام خروج از عراق (بازگشت به ایران) مشکل‌ساز شود. این وضعیت نشان‌دهنده ورود غیرقانونی به خاک عراق است و می‌تواند عواقب جدی داشته باشد.
زمانی که شما به صورت قانونی از یک کشور خارج شده و وارد کشور دیگری می‌شوید، معمولاً دو مهر در گذرنامه‌تان ثبت می‌شود: یکی مهر خروج از کشور مبدأ و دیگری مهر ورود به کشور مقصد. مهر ورود به عراق، تأییدیه رسمی مقامات این کشور مبنی بر ورود قانونی شماست.
چه باید کرد؟

• اگر به هر دلیلی مهر ورود به عراق در گذرنامه شما ثبت نشده است (مثلاً به دلیل ازدحام، اشتباه مأمور یا عبور سریع):


• بررسی دقیق در همان مرز: در لحظه ورود به عراق، حتماً بلافاصله پس از عبور از گیت، گذرنامه خود را بررسی کنید و از ثبت مهر ورود اطمینان حاصل نمایید. اگر مهر ثبت نشده بود، همان جا و قبل از دور شدن از گیت، به مأمور مربوطه اطلاع دهید تا مشکل را برطرف کند.


• مراجعه به سفارت/کنسولگری: اگر متوجه شدید که بدون مهر ورود در خاک عراق هستید، در اسرع وقت به نزدیک‌ترین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران (سفارت یا کنسولگری) در عراق مراجعه کنید و موضوع را اطلاع دهید. آن‌ها می‌توانند با هماهنگی مقامات عراقی، برای رفع مشکل و ثبت مهر ورود اقدام کنند.

برای خروج از کشور، ارائه اصل گذرنامه معتبر الزامی است و کپی گذرنامه به هیچ عنوان مورد قبول نیست.
در تمامی گیت‌های مرزی بین‌المللی، چه در فرودگاه‌ها و چه در پایانه‌های زمینی، مأموران گذرنامه برای احراز هویت دقیق، بررسی اعتبار سند و ثبت اطلاعات خروج، نیاز به مشاهده و اسکن اصل گذرنامه فیزیکی شما دارند.

خیر، به هیچ عنوان نمی‌توانید تنها با ارائه رسید ثبت‌نام پاسپورت در پیاده‌روی اربعین شرکت کنید. برای عبور از مرز و ورود به عراق، داشتن اصل پاسپورت فیزیکی و معتبر الزامی است.
رسید ثبت‌نام پاسپورت تنها سندی است که نشان می‌دهد شما برای دریافت پاسپورت اقدام کرده‌اید. اما این رسید به خودی خود، هیچ اعتبار بین‌المللی برای خروج از کشور یا ورود به یک کشور دیگر ندارد. ماموران مرزی در گیت‌های ورودی و خروجی، چه در سمت ایران و چه در عراق، نیاز به بررسی و مهر زدن روی پاسپورت فیزیکی شما دارند.

بله، اتباع خارجی مقیم ایران (مانند افغانستانی‌ها و پاکستانی‌ها) که دارای گذرنامه معتبر کشور خود هستند، می‌توانند با رعایت شرایط و مقررات خاصی از مرزهای ایران برای سفر اربعین به عراق بروند.
توضیح کامل:
برای اتباع خارجی مقیم ایران، فرآیند سفر اربعین به عراق متفاوت از زائران ایرانی است و شامل الزامات خاصی می‌شود:
گذرنامه معتبر کشور متبوع: اصلی‌ترین شرط، داشتن گذرنامه معتبر از کشور خود (مثلاً افغانستان یا پاکستان) است که حداقل ۶ ماه اعتبار داشته باشد. مدارک اقامتی مانند کارت آمایش، برگه سرشماری یا کارت اقامت، جایگزین گذرنامه نیستند و فقط برای ثبت‌نام و احراز هویت در ایران کاربرد دارند.

به طور کلی، خیر، قانون خاصی برای محدودیت تعداد دفعات سفر مکرر افراد به عراق برای زیارت عتبات عالیات از سوی نیروی انتظامی یا مرزبانی ایران وجود ندارد. تا زمانی که زائر دارای گذرنامه معتبر باشد و از نظر قانونی ممنوع‌الخروج نباشد، می‌تواند به عراق سفر کند.

هیچ محدودیت قانونی مشخصی برای حداکثر تعداد دفعات سفر به عتبات عالیات عراق در یک سال وجود ندارد. تا زمانی که زائر تمامی شرایط لازم برای خروج از کشور را داشته باشد و گذرنامه‌اش معتبر باشد، می‌تواند به عراق سفر کند.
قوانین مربوط به خروج از کشور در ایران، بر اساس شرایط فردی (مانند وضعیت نظام وظیفه برای آقایان، عدم ممنوع‌الخروجی قضایی، بدهی‌های مالیاتی یا بانکی، و اجازه قانونی برای بانوان متأهل و افراد زیر ۱۸ سال) وضع شده‌اند. اگر فردی تمامی این شرایط را داشته باشد، از نظر قانونی منعی برای تعداد دفعات سفر او به کشورهای خارجی، از جمله عراق، وجود ندارد.

مدت اقامت مجاز برای زائران اربعین در عراق، معمولاً یک ماه از تاریخ درج مهر ورود در گذرنامه است. با این حال، مسئولین ایرانی توصیه می‌کنند که زائران حداکثر 6 تا 7 روز در عراق بمانند تا امکانات برای حضور سایر زائران فراهم باشد و با مشکل در بازگشت مواجه نشوند.
قوانین ویزای عراق برای ایرانیان در ایام اربعین، معمولاً شامل عدم نیاز به ویزای جداگانه پیش از سفر است و مهر ورود در مرز در گذرنامه زائر ثبت می‌شود. مدت مجاز اقامت پس از ورود به عراق و درج مهر، به طور استاندارد یک ماه است.

همانطور که پیش‌تر ذکر شد، مهر ورود به عراق در گذرنامه زائران اربعین، معمولاً مجوز اقامت یک ماهه را صادر می‌کند. پس از اتمام این مدت، اقامت فرد غیرقانونی محسوب شده و تحت عنوان "اضافه ماندن" یا "اوراستی" (Overstay) قرار می‌گیرد.
مشکلات قانونی ناشی از اضافه ماندن:

• جریمه مالی: مقامات مهاجرتی عراق برای هر روز اضافه ماندن، جریمه نقدی در نظر می‌گیرند. این جریمه می‌تواند قابل توجه باشد و در گذرنامه‌های زیارتی مبلغ آن معمولاً بر حسب دینار عراق محاسبه می‌شود.


• بازداشت و دیپورت: در صورت شناسایی افراد دارای اقامت غیرقانونی، ممکن است توسط پلیس عراق بازداشت شده و پس از طی مراحل قانونی و پرداخت جریمه، از کشور اخراج (دیپورت) شوند. این فرآیند می‌تواند زمان‌بر و دشوار باشد.


• محدودیت‌های آتی سفر: اضافه ماندن در عراق می‌تواند منجر به ممنوعیت ورود مجدد به عراق برای مدت زمان مشخصی در آینده شود. این ممنوعیت می‌تواند برای سفرهای بعدی اربعین یا زیارت‌های عادی نیز مشکل‌ساز باشد.


• مشکلات در مرز: در زمان خروج از عراق، مأموران مرزی وضعیت اقامت شما را بررسی می‌کنند. اگر بیش از حد مجاز مانده باشید، ابتدا باید جریمه‌ها را پرداخت کنید و ممکن است با تأخیر طولانی مواجه شوید.


• عدم پوشش بیمه: پوشش بیمه اربعین که از طریق سامانه سماح فعال می‌شود، برای مدت مجاز اقامت شما در نظر گرفته شده است. پس از پایان مدت قانونی، شما از پوشش بیمه‌ای خارج شده و در صورت بروز هرگونه حادثه یا بیماری، تمامی هزینه‌ها بر عهده خودتان خواهد بود.

به طور معمول و رسمی، تمدید مدت اقامت زائران ایرانی در عراق در ایام اربعین امکان‌پذیر نیست و سفارت جمهوری اسلامی ایران نیز توصیه‌ای به این کار نمی‌کند. زائران باید حداکثر تا یک ماه پس از ورود، از عراق خارج شوند.
برای تجربه سفری راحت، ایمن و بدون مشکل قانونی، برنامه سفر و بازگشت خود را بر اساس مدت اقامت مجاز (یک ماه) و توصیه‌های ستاد اربعین تنظیم کنید و از ماندن بیش از حد در عراق خودداری نمایید.

له، اگر صفحات گذرنامه شما پر شده باشند، حتی اگر هنوز اعتبار زمانی داشته باشد، باید برای تعویض آن و دریافت گذرنامه جدید اقدام کنید.
پر شدن صفحات گذرنامه به این معناست که دیگر فضایی برای درج مهرهای ورود و خروج کشورها یا الصاق ویزاهای جدید وجود ندارد. در چنین شرایطی، گذرنامه شما عملاً قابلیت استفاده برای سفرهای آتی را از دست می‌دهد، حتی اگر از نظر تاریخ انقضا معتبر باشد.

به طور قاطع، گذرنامه یک سند هویتی کاملاً شخصی است و باید در تمام طول سفر در اختیار و نزد خود زائر بماند. تحویل آن به مسئول کاروان، به جز در موارد بسیار محدود و مشخص، توصیه نمی‌شود.
گذرنامه شما در طول سفر، حکم کارت شناسایی بین‌المللی شما را دارد و تنها مدرک قانونی برای اثبات هویت و تابعیت شما در کشور عراق است.

بله، مأموران مرزی عراق، همانند مأموران مرزی در هر کشور دیگری، این اختیار را دارند که گذرنامه زائران را برای بررسی‌های دقیق‌تر، تطبیق اطلاعات یا رفع ابهامات احتمالی برای مدت کوتاهی نگه دارند. این اقدام بخشی از رویه‌های امنیتی و کنترلی مرزها است.
هنگام عبور از گیت‌های مرزی، مأموران وظیفه دارند که هویت شما را تأیید کنند، اعتبار گذرنامه را بسنجند و از عدم وجود موانع قانونی برای ورود شما به خاک کشورشان اطمینان حاصل کنند. در شرایط عادی، این فرآیند به سرعت انجام می‌شود و گذرنامه پس از مهر زدن به شما بازگردانده می‌شود.
دلایل احتمالی نگهداری گذرنامه برای بررسی بیشتر:

• بررسی صحت اطلاعات: تطبیق اطلاعات گذرنامه با پایگاه داده‌های پلیس مهاجرت عراق.
• ابهام در مدارک: وجود هرگونه ابهام در گذرنامه (مانند آسیب‌دیدگی جزئی، ناخوانا بودن اطلاعات یا عکس) یا مدارک همراه.
• تشابه اسمی: تشابه اسمی با افراد ممنوع‌الورود یا تحت تعقیب.
• کنترل‌های امنیتی رندوم: انجام بازرسی‌های امنیتی تصادفی یا هدفمند بر روی برخی گذرنامه‌ها.
• نقص در مهرهای قبلی: مثلاً اگر مهر ورود قبلی به عراق خوانا نباشد یا مهرهای خروج از ایران با مشکل مواجه باشند.
• شلوغی مرز: در ایام اربعین، به دلیل حجم بالای زائران، گاهی ممکن است فرآیند بررسی کمی طولانی‌تر شود.

اقدامات زائر در صورت نگهداری گذرنامه:

• حفظ آرامش و همکاری: آرامش خود را حفظ کرده و با مأموران مرزی همکاری کنید. از بحث و جدل بی‌مورد خودداری کنید.


• پرسیدن دلیل: به آرامی و با احترام از مأمور دلیل نگهداری گذرنامه را بپرسید.


• مراجعه به نمایندگی ایران: اگر نگهداری گذرنامه غیرمعمول و طولانی شد یا احساس کردید مشکل جدی پیش آمده است، فوراً با نزدیک‌ترین کنسولگری یا سفارت جمهوری اسلامی ایران در عراق تماس بگیرید و وضعیت را گزارش دهید تا آن‌ها پیگیری کنند.

شرطه (پلیس) عراق ممکن است زائر را به دلایل مختلفی از جمله اقامت غیرقانونی، نقض قوانین عراق، فعالیت‌های غیرمجاز، یا مسائل امنیتی و سوءپیشینه دیپورت و اخراج کند.
توضیح کامل:
اقدامات پلیس عراق برای دیپورت یک زائر، معمولاً بر اساس نقض قوانین این کشور یا وجود تهدیدات امنیتی صورت می‌گیرد. مهم‌ترین دلایل احتمالی عبارتند از:
اقامت غیرقانونی (Overstay):
ماندن بیش از حد مجاز: این رایج‌ترین دلیل دیپورت است. مهر ورود در گذرنامه زائران اربعین، معمولاً مجوز اقامت یک ماهه می‌دهد. ماندن بیش از این مدت، بدون تمدید قانونی (که برای اربعین عموماً امکان‌پذیر نیست)، منجر به اقامت غیرقانونی می‌شود.
عواقب: شامل جریمه‌های سنگین نقدی برای هر روز اضافه ماندن، بازداشت، و سپس اخراج.
نقض قوانین و مقررات عراق:
ورود غیرقانونی: ورود به خاک عراق از مسیرهای غیررسمی یا بدون مهر ورود در گذرنامه.
رفتارهای نامناسب و خلاف شئونات: انجام رفتارهایی که مغایر با قوانین، آداب و رسوم یا ارزش‌های مذهبی و اجتماعی عراق باشد (مانند ایجاد بی‌نظمی، مزاحمت، یا درگیری).
حمل و نقل اقلام ممنوعه: همراه داشتن مواد مخدر، سلاح، مشروبات الکلی، یا هرگونه کالای ممنوعه دیگر طبق قوانین عراق.
تخلفات راهنمایی و رانندگی: برای زائرانی که با وسیله نقلیه شخصی سفر می‌کنند.
فعالیت‌های غیرمجاز یا خارج از چارچوب زیارت:
فعالیت‌های سیاسی یا تبلیغی غیرمجاز: هرگونه فعالیت سیاسی، ترویجی یا تبلیغی که مغایر با قوانین داخلی عراق باشد.
اشتغال به کار: کار کردن در عراق بدون داشتن مجوز کار قانونی و ویزای مربوطه.
قاچاق: هرگونه اقدام به قاچاق کالا یا ارز.
مسائل امنیتی و سوءپیشینه:
وجود نام در لیست‌های سیاه: اگر نام زائر در لیست سیاه افراد ممنوع‌الورود عراق (به دلایل امنیتی، سابقه قبلی دیپورت یا سایر جرایم) قرار داشته باشد.
مشکلات هویتی: عدم تطابق اطلاعات گذرنامه با هویت واقعی فرد، یا ارائه مدارک جعلی.
فعالیت‌های مشکوک: هرگونه رفتار یا ارتباط مشکوک که موجب نگرانی‌های امنیتی شود.
اقدامات در صورت دیپورت:
همکاری با پلیس: در صورت مواجهه با دستور دیپورت، آرامش خود را حفظ کرده و با مأموران پلیس همکاری کنید.
تماس با کنسولگری: فوراً با نزدیک‌ترین کنسولگری یا سفارت جمهوری اسلامی ایران در عراق تماس بگیرید و موضوع را اطلاع دهید. کنسولگری می‌تواند در چارچوب قوانین، برای پیگیری وضعیت و حمایت کنسولی اقدام کند.

دلایل اصلی دیپورت زائران اربعین از عراق شامل اقامت غیرقانونی (ماندن بیش از حد مجاز)، نقض قوانین داخلی عراق، انجام فعالیت‌های غیرمجاز (مانند کار یا فعالیت سیاسی غیرقانونی)، و مسائل امنیتی یا داشتن سوءپیشینه است.
توضیح کامل:
پلیس و مقامات مهاجرتی عراق برای حفظ نظم، امنیت و مدیریت جریان عظیم زائران در ایام اربعین، قوانین و مقررات سختگیرانه‌ای دارند. هرگونه تخطی از این قوانین می‌تواند منجر به دیپورت (اخراج از کشور) و عواقب بعدی برای زائر شود:
اقامت غیرقانونی (Overstay):
ماندن بیش از حد مجاز: این رایج‌ترین دلیل دیپورت است. مهر ورود در گذرنامه زائران اربعین معمولاً مجوز یک ماه اقامت را می‌دهد. ماندن حتی یک روز بیشتر از این مدت، بدون داشتن مجوز رسمی تمدید (که برای ویزای اربعین عموماً امکان‌پذیر نیست)، اقامت شما را غیرقانونی می‌کند.
عواقب: شامل جریمه‌های سنگین نقدی برای هر روز اضافه ماندن، بازداشت توسط پلیس عراق، و سپس اخراج اجباری (دیپورت) از کشور. این افراد ممکن است برای سال‌های آینده نیز ممنوع‌الورود به عراق شوند.
نقض قوانین و مقررات داخلی عراق:
ورود غیرقانونی: تلاش برای ورود به خاک عراق از مسیرهای غیررسمی یا بدون ارائه گذرنامه و دریافت مهر ورود.
حمل اقلام ممنوعه: همراه داشتن هرگونه مواد مخدر، مشروبات الکلی، سلاح، داروهای ممنوعه (بدون نسخه و مجوز لازم)، یا سایر کالاهای غیرمجاز طبق قوانین عراق.
درگیری و بی‌نظمی: ایجاد درگیری، اخلال در نظم عمومی، یا هرگونه رفتاری که توهین به ارزش‌های مذهبی و اجتماعی مردم عراق تلقی شود.
رانندگی بدون گواهینامه معتبر: برای زائرانی که با خودروی شخصی وارد می‌شوند.
فعالیت‌های غیرمجاز:
اشتغال به کار: هرگونه فعالیت کاری یا کسب درآمد در خاک عراق بدون داشتن مجوز کار قانونی و ویزای مربوطه.
فعالیت‌های سیاسی یا تبلیغی: انجام هرگونه فعالیت سیاسی، ترویجی یا تبلیغی که مغایر با قوانین داخلی عراق و هدف زیارت باشد.
مسائل امنیتی و سوءپیشینه:
وجود در لیست‌های سیاه: اگر نام زائر به دلایل امنیتی، سابقه قبلی دیپورت از عراق، یا هرگونه اتهام کیفری، در لیست افراد ممنوع‌الورود عراق باشد.
ارائه مدارک جعلی: استفاده از گذرنامه یا سایر مدارک هویتی که جعلی باشند یا به شخص دیگری تعلق داشته باشند.
رفتارهای مشکوک: هرگونه رفتار یا تردد در مناطق ممنوعه که موجب نگرانی‌های امنیتی مقامات عراقی شود.

روند صدور گذرنامه معمولاً سیستمی و روان است، اما گاهی اوقات ممکن است مشکلاتی پیش بیاید که نیاز به پیگیری دارد. اینکه به کجا مراجعه کنید، به نوع مشکل بستگی دارد:
دفاتر پلیس +10:
چه زمانی؟ برای پیگیری وضعیت درخواست خود که از طریق این دفاتر ثبت کرده‌اید، یا در صورت بروز مشکلات جزئی در مراحل اولیه ثبت‌نام (مانند ایراد در مدارک ارائه شده یا عکس).
چرا؟ این دفاتر اولین نقطه تماس برای درخواست گذرنامه هستند و می‌توانند اطلاعات اولیه را به شما ارائه دهند یا شما را به واحد مربوطه ارجاع دهند.
پشتیبانی سازمان وظیفه عمومی (برای آقایان مشمول):
چه زمانی؟ اگر مشکل مربوط به وضعیت نظام وظیفه شما (مانند عدم تأیید وضعیت تحصیلی، وثیقه یا ممنوع‌الخروجی نظام وظیفه) باشد.
چرا؟ این سازمان مسئول تأیید وضعیت نظام وظیفه و صدور مجوز خروج برای مشمولین است.
شماره تماس: می‌توانید با شماره 096480 (پلیس) تماس بگیرید و از اپراتور درخواست ارتباط با بخش وظیفه عمومی را داشته باشید.
پلیس مهاجرت و گذرنامه فراجا (اداره مرکزی):
چه زمانی؟ در صورتی که مشکل شما از طریق دفاتر پلیس +10 حل نشد، یا مربوط به مراحل پایانی صدور و چاپ گذرنامه (پس از تأیید وظیفه عمومی) باشد، یا نیاز به استعلامات پیچیده‌تر و تخصصی‌تر دارید.
چرا؟ این اداره مرجع اصلی صدور گذرنامه در کشور است.
شماره تماس: می‌توانید با شماره‌های مربوط به اداره گذرنامه در تهران (معمولاً 021-73940100) تماس بگیرید. این شماره‌ها ممکن است در زمان‌های پیک (مانند اربعین) بسیار شلوغ باشند.
سامانه سخا (sakha.epolice.ir) و اپلیکیشن "پلیس من":
چه زمانی؟ برای پیگیری آنلاین وضعیت درخواست گذرنامه خود. این سامانه‌ها وضعیت درخواست شما را از ثبت تا تحویل پشان می‌دهند.
چرا؟ قبل از تماس یا مراجعه حضوری، این روش بهترین راه برای اطلاع از وضعیت فعلی گذرنامه شماست و ممکن است پاسخ مشکلتان را بیابید.

بله، برای پیگیری وضعیت صدور گذرنامه، هم وب‌سایت و هم اپلیکیشن رسمی و روش‌های پیامکی/USSD وجود دارند که به شما امکان می‌دهند به صورت غیرحضوری وضعیت گذرنامه خود را استعلام کنید.
در حال حاضر، چندین راهکار آنلاین و غیرحضوری برای پیگیری وضعیت صدور گذرنامه (اعم از عادی یا زیارتی) در دسترس شما قرار دارد:
اپلیکیشن "پلیس من":
کاربرد: این اپلیکیشن رسمی، جامع‌ترین راهکار برای پیگیری وضعیت گذرنامه است. شما با وارد کردن کد ملی خود می‌توانید از مراحل صدور، تاریخ صدور، تاریخ انقضا و حتی شماره گذرنامه مطلع شوید.
خدمات: علاوه بر پیگیری، امکان ثبت درخواست صدور و تعویض گذرنامه به صورت اینترنتی و استعلام ممنوع‌الخروجی نیز در این اپلیکیشن فراهم شده است.
دسترسی: می‌توانید این اپلیکیشن را از بازارهای اپلیکیشن معتبر دانلود و نصب کنید.
سامانه رهگیری مرسولات پستی (najatracking.post.ir):
کاربرد: این وب‌سایت مربوط به شرکت پست جمهوری اسلامی ایران است و به شما امکان می‌دهد تا وضعیت پستی گذرنامه خود را پیگیری کنید.
نحوه استفاده: پس از اینکه گذرنامه شما صادر و به پست تحویل داده شد، می‌توانید با وارد کردن کد ملی یا کد رهگیری 20 یا 24 رقمی مرسوله پستی (که معمولاً پس از ثبت درخواست به شما داده می‌شود)، از مراحل ارسال و زمان تقریبی تحویل گذرنامه مطلع شوید.
کد دستوری USSD (#110):*
کاربرد: این روش برای افرادی که دسترسی به اینترنت ندارند یا گوشی هوشمند ندارند، مناسب است.
نحوه استفاده: کد #110* را شماره‌گیری کرده، سپس گزینه‌های مربوط به "پلیس +10"، "وضعیت مدارک" و "گذرنامه" را انتخاب و در نهایت کد ملی خود را وارد کنید.
سامانه‌های پیامکی (مانند 110110 یا 1100300):
کاربرد: این روش نیز امکان پیگیری سریع وضعیت گذرنامه را از طریق پیامک فراهم می‌کند.
نحوه استفاده: معمولاً باید کد ملی خود را به یکی از این سرشماره‌ها ارسال کنید. جزئیات دقیق و تعرفه پیامک ممکن است هر ساله تغییر کند.

خیر، امکان تمدید گذرنامه ایرانی در کشور عراق به صورت عادی و برای زائران اربعین وجود ندارد. تمدید گذرنامه باید پیش از سفر و در داخل ایران (از طریق دفاتر پلیس +10 یا اپلیکیشن "پلیس من") یا برای ایرانیان مقیم خارج، از طریق نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران (سفارت/کنسولگری) در کشور محل اقامتشان انجام شود.
توضیح کامل:
سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، وظیفه ارائه خدمات کنسولی به هموطنان مقیم آن کشور را بر عهده دارند. این خدمات شامل صدور یا تمدید گذرنامه نیز می‌شود.

رای درخواست فوری و اضطراری گذرنامه اربعین، باید فوراً با در دست داشتن تمامی مدارک لازم به دفاتر پلیس +10 مراجعه کرده و درخواست تسریع در روند صدور را مطرح کنید. در شرایط بسیار اورژانسی و با ارائه دلایل مستند، می‌توان با هماهنگی از طریق اداره گذرنامه مرکزی پیگیری‌های بیشتری انجام داد.
با توجه به حجم بالای تقاضا و اهمیت زمان برای سفر اربعین، پلیس مهاجرت و گذرنامه تسهیلاتی را برای صدور سریع‌تر گذرنامه‌های زیارتی (یا مهر اعتبار موقت بر گذرنامه عادی) در نظر می‌گیرد. اما رویکرد "فوری و اضطراری" نیازمند اقدامات خاصی از سوی شماست:
مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +10 (اولین و مهم‌ترین گام):
این دفاتر، تنها مبادی ثبت درخواست گذرنامه هستند. شما باید بدون فوت وقت به نزدیک‌ترین دفتر پلیس +10 مراجعه کنید.
مدارک کامل و بدون نقص: پیش از مراجعه، تمام مدارک لازم (شناسنامه، کارت ملی، عکس بیومتریک، مدارک نظام وظیفه برای آقایان، اجازه همسر برای بانوان متأهل، اجازه پدر برای افراد زیر 18 سال) را به صورت کامل و آماده داشته باشید تا هیچ تأخیری در فرآیند ثبت‌نام ایجاد نشود. هرگونه نقص در مدارک، روند را به شدت کند می‌کند.
تأکید بر اضطراری بودن: در زمان ثبت درخواست، به کارکنان دفتر پلیس +10 به وضوح اعلام کنید که درخواست شما برای سفر اربعین و به صورت اضطراری است و نیاز به تسریع دارید. آن‌ها ممکن است شما را در صف‌های جداگانه قرار دهند یا توصیه‌های خاصی داشته باشند.
پیگیری وضعیت (پس از ثبت درخواست):
اپلیکیشن "پلیس من" و سامانه سخا: به صورت لحظه‌ای و مکرر وضعیت درخواست گذرنامه خود را از طریق اپلیکیشن "پلیس من" یا سامانه سخا (sakha.epolice.ir) پیگیری کنید. این پلتفرم‌ها اطلاعات مربوط به مراحل صدور و ارسال پستی گذرنامه را نشان می‌دهند.
شماره تلفن پلیس 096480: در صورت لزوم و برای پیگیری‌های کلی، می‌توانید با این شماره تماس بگیرید.
مراجعه به اداره گذرنامه مرکزی (در موارد بسیار اورژانسی):
اگر پس از گذشت چند روز و با پیگیری آنلاین، گذرنامه شما هنوز به دستتان نرسیده و زمان بسیار کمی تا سفر اربعین باقی مانده است (مثلاً 2-3 روز)، می‌توانید با اصل کارت ملی و مدارک شناسایی خود، به اداره گذرنامه مرکزی شهر محل سکونتتان مراجعه کنید.
در این اداره و با ارائه دلایل مستند (مانند بلیط پرواز یا ضرورت بسیار فوری سفر اربعین) و توضیحات کافی، ممکن است بتوانید فرآیند دریافت گذرنامه را تسریع کنید یا حتی در صورت آماده بودن، آن را به صورت حضوری تحویل بگیرید.

سوال متداول: اگر گذرنامه در طول مسیر پیاده‌روی اربعین آسیب فیزیکی (مانند آب‌گرفتگی) ببیند، چه باید کرد؟
پاسخ کوتاه: اگر گذرنامه‌تان در طول مسیر پیاده‌روی اربعین آسیب جدی و فیزیکی دید، باید فوراً با نزدیک‌ترین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران (کنسولگری یا سفارت) در عراق تماس بگیرید و برای دریافت برگ عبور موقت یا گذرنامه المثنی اقدام کنید.
توضیح کامل و مختصر:
گذرنامه آسیب‌دیده، حتی اگر اطلاعات آن هنوز قابل خواندن باشد، ممکن است توسط مأموران مرزی عراق یا ایران در زمان خروج/ورود پذیرفته نشود. آسیب‌های جدی مانند آب‌گرفتگی شدید، پارگی، یا مخدوش شدن اطلاعات یا عکس، گذرنامه را از اعتبار ساقط می‌کند.
مراحل لازم در صورت آسیب دیدن گذرنامه در عراق:
حفظ آرامش: در چنین شرایطی، مهم‌ترین گام حفظ آرامش است.
ارزیابی میزان آسیب: بررسی کنید که آیا گذرنامه شما هنوز قابل شناسایی است و اطلاعات اصلی (مانند عکس، نام، شماره گذرنامه و تاریخ انقضا) خوانا هستند یا خیر.
تماس با نمایندگی ایران: در اسرع وقت با نزدیک‌ترین سفارت یا کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در عراق تماس بگیرید. شماره تماس‌ها و آدرس‌های کنسولگری‌ها در شهرهای زیارتی (کربلا، نجف، بصره، بغداد) معمولاً در ایام اربعین در دسترس هستند.
مراجعه حضوری به کنسولگری/سفارت:
با در دست داشتن گذرنامه آسیب‌دیده و هرگونه مدرک هویتی جایگزین که دارید (مانند کپی گذرنامه، شناسنامه، کارت ملی، کد رهگیری سامانه سماح یا بیمه‌نامه اربعین)، به کنسولگری مراجعه کنید.
در کنسولگری، پس از احراز هویت و تکمیل فرم‌های مربوطه، برای شما برگ عبور موقت (برگه خروج) صادر خواهد شد. این برگ تنها برای بازگشت به ایران معتبر است.
در برخی موارد، بسته به شدت آسیب و زمان باقی‌مانده تا سفر، ممکن است امکان صدور گذرنامه المثنی نیز فراهم شود که البته فرآیند زمان‌برتری دارد.
همکاری با مسئولین: با مسئولین کنسولگری و در صورت لزوم، با پلیس عراق همکاری کامل داشته باشید.

علاوه بر اصل گذرنامه معتبر (که الزامی‌ترین مدرک است)، توصیه می‌شود کپی از گذرنامه و کارت ملی (و در صورت لزوم شناسنامه) را همراه داشته باشید. کارت ملی و شناسنامه به تنهایی برای خروج از کشور کافی نیستند.
توضیح کامل:
با اینکه گذرنامه تنها سند معتبر برای عبور از مرزهای بین‌المللی است و باید همواره همراه زائر باشد، اما داشتن مدارک هویتی پشتیبان می‌تواند در شرایط اضطراری بسیار کمک‌کننده باشد:
کپی گذرنامه:
چرا؟ در صورت گم شدن یا آسیب دیدن اصل گذرنامه در عراق، داشتن کپی از صفحات مهم (صفحه اطلاعات شخصی، صفحه مهرهای ورود/خروج) به شدت فرآیند پیگیری در کنسولگری ایران برای صدور برگ عبور موقت یا المثنی را تسهیل می‌کند.
چگونه؟ چندین کپی از گذرنامه خود تهیه کرده و آن‌ها را در جای‌های جداگانه (مثلاً یک کپی در کیف اصلی و یک کپی در کوله‌پشتی یا نزد همسفر) نگهداری کنید.
کارت ملی:
چرا؟ با اینکه کارت ملی برای خروج از کشور معتبر نیست، اما در داخل عراق (به خصوص در موکب‌ها یا مراکز درمانی ایران) می‌تواند به عنوان یک مدرک هویتی ثانویه کمک کند. همچنین در صورت نیاز به احراز هویت در سفارت/کنسولگری ایران (پس از گم شدن گذرنامه)، داشتن کارت ملی فرآیند شناسایی را سریع‌تر می‌کند.
نکته: نیازی به همراه داشتن اصل شناسنامه نیست، مگر برای موارد خاص که قبلاً ذکر شده (مانند افراد زیر 15 سال که شناسنامه آن‌ها هنوز عکس‌دار نشده).
تصویر دیجیتال مدارک:
چرا؟ یک تصویر واضح از تمام مدارک مهم (گذرنامه، کارت ملی، شناسنامه، کد رهگیری سامانه سماح و بیمه‌نامه اربعین) را در تلفن همراه خود ذخیره کنید. همچنین، این تصاویر را به ایمیل شخصی خود یا یکی از افراد مورد اعتماد در ایران ارسال کنید تا در صورت گم شدن تلفن همراه، دسترسی به آن‌ها داشته باشید. این تصاویر در شرایط اضطراری بسیار مفید هستند.

برای خروج از کشور و ورود به عراق (از جمله برای سفر اربعین)، داشتن گذرنامه معتبر الزامی است. کارت مرزنشینی فقط برای تردد در محدوده مشخص مرزی (و برای مبادلات کوله‌بری یا ته لنجی) کاربرد دارد و جایگزین گذرنامه برای سفر بین‌المللی نیست.
توضیح کامل و مختصر:
کارت مرزنشینی یک سند هویتی و تسهیل‌کننده برای ساکنان مناطق مرزی است که به آن‌ها اجازه می‌دهد در یک محدوده جغرافیایی خاص (معمولاً تا شعاع چند کیلومتری مرز) تردد کرده و از مزایای خاص مبادلات مرزی (مانند کوله‌بری یا ته لنجی) بهره‌مند شوند. این کارت، اعتبار بین‌المللی ندارد و توسط پلیس گذرنامه یا مقامات مرزی کشور مقابل برای ورود به خاک آن کشور پذیرفته نمی‌شود.

بله، اگر تاتو یا پوشش خاص در عکس گذرنامه باعث تغییر چهره و عدم انطباق با ظاهر فعلی فرد شود یا مغایر با استانداردهای عکس بیومتریک باشد، می‌تواند در مرز منجر به بروز مشکل شود. اما صرف وجود تاتو (که در عکس نباشد یا تغییر عمده‌ای ایجاد نکند) یا پوشش مناسب در عکس، مشکلی ایجاد نمی‌کند.
توضیح کامل:
گذرنامه یک سند هویتی بین‌المللی است که دقت در تطابق عکس با چهره فرد، برای احراز هویت و امنیت بسیار حیاتی است. هرگونه عاملی که این تطابق را دشوار کند، می‌تواند در زمان عبور از مرز مشکل‌ساز شود.
تاتو (خالکوبی):
تاتو در صورت یا گردن: اگر تاتو در ناحیه صورت یا گردن باشد و باعث تغییرات چشمگیر در چهره فرد نسبت به عکس گذرنامه شود، ممکن است مأموران مرزی در تطابق هویت شما با عکس و مشخصات گذرنامه دچار تردید شوند. این موضوع می‌تواند به معطلی، بازجویی‌های بیشتر یا حتی ممانعت از عبور منجر شود.
تاتو در سایر نقاط بدن: تاتو در نقاطی از بدن که در عکس گذرنامه قابل مشاهده نیستند (مانند دست، پا، بدن)، معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، مگر اینکه در بازرسی‌های بدنی خاصی مورد توجه قرار گیرد که آن هم ارتباط مستقیمی با عکس گذرنامه ندارد.
پوشش خاص در عکس گذرنامه:
استانداردهای عکس بیومتریک: عکس گذرنامه باید دارای استانداردهای بین‌المللی بیومتریک باشد. این استانداردها شامل: تمام رخ بودن، زمینه سفید، بدون کلاه، عینک آفتابی، آرایش غلیظ و هرگونه پوششی که چهره را تغییر دهد یا پنهان کند.
حجاب برای بانوان: برای بانوان، رعایت حجاب کامل اسلامی در عکس گذرنامه (مقنعه یا روسری بدون طرح و نقش که تمام مو و گردن را بپوشاند و گردی صورت مشخص باشد) الزامی است. پوشش‌های غیرمعمول که باعث تغییر شکل صورت یا ایجاد سایه شود، قابل قبول نیست.
پوشش‌های مذهبی/فرهنگی: اگر پوششی مانند عمامه یا کلاه در عکس باشد و با استانداردهای بیومتریک مغایرت داشته باشد، ممکن است نیاز به عکس جدید باشد.
چرا این موارد مشکل‌ساز می‌شوند؟
احراز هویت: هدف اصلی مأموران مرزی، تأیید بی‌درنگ هویت شماست. هر عاملی که این تأیید را دشوار کند، برای آن‌ها یک پرچم قرمز محسوب می‌شود.
امنیت مرزی: سخت‌گیری در مورد تطابق عکس و چهره، بخشی از پروتکل‌های امنیتی برای جلوگیری از جعل هویت و قاچاق انسان است.

بله، در برخی موارد، وجود مهر ورود به عراق در گذرنامه می‌تواند برای سفر به برخی کشورهای خاص (به ویژه آمریکا و برخی کشورهای مرتبط با سیاست‌های مهاجرتی آمریکا) محدودیت‌هایی ایجاد کند یا نیاز به فرآیند ویزای پیچیده‌تری داشته باشد. اما برای اکثر کشورهای دنیا، این موضوع مشکلی ایجاد نمی‌کند.
توضیح کامل:
این موضوع بیشتر مربوط به "سابقه سفر" یا "Travel History" در گذرنامه است. در حالی که بیشتر کشورها به مهر ورود شما به عراق کاری ندارند، اما برخی کشورها، به دلایل امنیتی یا سیاسی، به سوابق سفر افراد به کشورهایی مانند عراق (به خصوص پس از سال 2011) حساسیت نشان می‌دهند.
کشورهایی که ممکن است محدودیت ایجاد کنند:
ایالات متحده آمریکا (USA): این اصلی‌ترین کشوری است که باید در نظر گرفت. بر اساس قانون "Visa Waiver Program Improvement and Terrorist Travel Prevention Act of 2015"، شهروندان کشورهایی که مشمول برنامه لغو ویزا (VWP) برای سفر به آمریکا هستند، در صورتی که پس از 1 مارس 2011 به کشورهایی مانند عراق، ایران، سوریه، سودان، لیبی، سومالی، یمن یا کوبا سفر کرده باشند، دیگر واجد شرایط استفاده از برنامه لغو ویزا (ESTA) نیستند. این افراد باید برای ورود به آمریکا، حتماً از سفارت آمریکا درخواست ویزای مستقیم (B1/B2) کنند. این به معنای ممنوعیت ورود نیست، بلکه به معنای نیاز به فرآیند ویزای پیچیده‌تر و مصاحبه است.
برخی کشورهای حوزه شینگن (اروپا)، کانادا و استرالیا: در مواردی گزارش شده است که سفر به کشورهایی با ریسک امنیتی بالا (مانند عراق) می‌تواند بر روند بررسی ویزای شینگن، کانادا یا استرالیا تأثیر بگذارد و ممکن است سفارتخانه‌ها سخت‌گیری بیشتری اعمال کنند یا به مدارک تکمیلی و توضیحات بیشتری نیاز داشته باشند. این موضوع قطعی نیست و به عواملی مانند ملیت فرد، سابقه سفر کلی او، شغل، وضعیت مالی و هدف از سفر نیز بستگی دارد.
چرا این محدودیت‌ها اعمال می‌شوند؟
این کشورها، به ویژه آمریکا، این محدودیت‌ها را به منظور جلوگیری از ورود احتمالی افراد مرتبط با گروه‌های تروریستی یا مناطق درگیری وضع کرده‌اند. آن‌ها معتقدند سفر به این مناطق، هرچند برای اهداف مذهبی یا بشردوستانه، می‌تواند خطرات امنیتی بالقوه را افزایش دهد.
توصیه برای زائران اربعین:
استفاده از گذرنامه زیارتی: اگر قصد دارید به طور مکرر به اربعین سفر کنید و نگران تأثیر آن بر سفرهای آینده به کشورهایی مانند آمریکا هستید، می‌توانید از گذرنامه زیارتی استفاده کنید. این گذرنامه‌ها فقط برای سفر به عراق (و گاهی سوریه) صادر می‌شوند و مهر ورود/خروج عراق در آن ثبت می‌گردد. برای سفرهای دیگر به کشورهای حساس، از گذرنامه معمولی استفاده کنید که مهر عراق در آن ثبت نشده باشد. البته، از نظر قانونی، داشتن دو گذرنامه معتبر به صورت همزمان مجاز نیست، اما این به معنای این است که گذرنامه زیارتی شما مهر عراق می‌خورد و برای سفر به کشورهای دیگر از گذرنامه معمولی استفاده کنید. (این موضوع نیازمند هماهنگی دقیق با پلیس گذرنامه است که آیا می‌توانند به فرد دو گذرنامه همزمان بدهند یا خیر. معمولا وقتی گذرنامه زیارتی می‌گیرید، گذرنامه معمولی شما ابطال یا مهر می‌خورد که برای سفرهای دیگر استفاده نشود، و بالعکس.)
سوابق سفر قوی: اگر سوابق سفر خوبی به کشورهای معتبر (مانند کشورهای شینگن، ژاپن، سنگاپور) دارید، این می‌تواند به جبران تأثیر منفی احتمالی سفر به عراق کمک کند.
مدارک تکمیلی قوی: داشتن مدارک مالی قوی، شغل ثابت، اسناد ملکی و دعوت‌نامه معتبر می‌تواند شانس دریافت ویزا را افزایش دهد و تأثیر سابقه سفر به عراق را کاهش دهد.