اربعینی – پایگاه اطلاع رسانی پیاده روی اربعین :گرمازدگی یکی از مشکلات شایع در پیاده‌روی اربعین است که به دلیل گرمای شدید هوا، شرجی بودن هوا، و طولانی بودن مسیر می‌تواند خطرناک باشد. برای جلوگیری از گرمازدگی و مدیریت آن، نکات زیر را در نظر بگیرید، با رعایت این نکات می‌توانید از گرمازدگی در پیاده‌روی اربعین پیشگیری کرده و در صورت بروز علائم، به موقع اقدام کنید.

گرمازدگی چیست و چه زمانی رخ می دهد؟

• به حالتی که درجه حرارت بدن به‌طور غیرطبیعی بالا باشد، گرمازدگی می‌گویند. نام کلی این بیماری در علم پزشکی با نام هایپرترمی (Hyperthermia) نیز شناخته می‌شود. شدیدترین درجه از هایپرترمی گرمازدگی (heatstroke) نام دارد. در مواقعی که دمای بدن خیلی بالا برود گرمازدگی می‌تواند یک تهدید جدی برای زندگی شخص باشد.
• در این حالت درجه حرارت بدن به بیش از ۴۰ درجه سلسیوس می‌رسد. از علائم شایع این بیماری می‌توان به تهوع، تشنج، سرگیجه و گاهی از دست دادن هوشیاری اشاره کرد. برای درمان این بیماری باید حتما به یک دکتر پزشک عمومی مراجعه کنید.
• با این مقدمه در ادامه مطلب می‌خواهیم به بررسی علائم گرمازدگی و روش‌های درمان آن بپردازیم. پس برای کسب اطلاعات بیشتر د مورد برای گرمازدگی چه کنیم، تا انتها همراه ما باشید.

گرمازدگی چیست؟

• به درجه حرارت بالا و غیرطبیعی بدن گرمازدگی (heatstroke) می‌گویند. زمانی ‌که بدن شخص گرمای زیادی جذب کند و به ‌اندازه کافی از خود گرما خارج نکند، این بیماری رخ می‌دهد. هایپرترمی برعکس عارضه هیپوترمی است. هیپوترمی زمانی رخ می‌دهد که بدن شخص بسیار سرد باشد و دچار لرز شود.
• باید بدانید که دمای طبیعی بدن انسان حدود ۳۶ تا ۳۸ درجه سانتی‌گراد است. هر چه دمای بدن از این رقم بالاتر باشد، شدت گرمازدگی بیشتر است. این بیماری معمولا در مواقعی ‌که شخص در هوای گرم و مرطوب فعالیت بیش از حد دارد، رخ می‌دهد. افراد گرمازدگی را معمولا در ماه‌های گرم تابستان تجربه می‌کنند.

علائم گرمازدگی در پیاده روی اربعین

• تعریق شدید: یکی از اولین نشانه‌های گرمازدگی است.
• خستگی و ضعف: ممکن است احساس ضعف و خستگی شدید کنید.
• گیجی و سردرد: گرمازدگی می‌تواند باعث گیجی و سردرد شود.
• سرگیجه و تهوع: احساس سرگیجه و تهوع نیز از علائم گرمازدگی است.
• گرفتگی عضلات: ممکن است دچار گرفتگی عضلات شوید.
• پوست قرمز و گرم: پوست شما ممکن است قرمز و گرم شود.
• سردرد تپنده
• سرگیجه و سبکی سر
• عدم تعریق علی رغم گرما
• پوست قرمز، گرم و خشک
• ضعف یا گرفتگی عضلات
• تهوع و استفراغ
• ضربان قلب سریع که ممکن است قوی یا ضعیف باشد
• تنفس سریع و کم عمق
• تغییرات رفتاری مانند گیجی
• تشنج
• بیهوشی و عدم هوشیاری

پیشگیری از گرمازدگی در پیاده روی اربعین

• هیدراته ماندن: آب زیادی بنوشید و از نوشیدنی‌های الکترولیتی استفاده کنید تا تعادل الکترولیت‌ها در بدنتان حفظ شود.
• لباس مناسب: لباس‌های سبک و نخی بپوشید که جریان هوا را تسهیل کند و از رنگ‌های روشن استفاده کنید تا گرما جذب نکنند.
• استفاده از کلاه و عینک آفتابی: از کلاه‌های لبه‌دار و عینک آفتابی برای محافظت از سر و چشمان خود استفاده کنید.
• استراحت‌های منظم: هر چند ساعت یک بار استراحت کنید و در سایه بنشینید تا بدنتان خنک شود.
• خوردن غذاهای سبک: از غذاهای سنگین و پرچرب پرهیز کنید و به جای آن غذاهای سبک و پر از آب مصرف کنید.
• پرهیز از فعالیت شدید: در ساعات اوج گرما (بین ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر) فعالیت‌های شدید را کاهش دهید.
• همراه داشتن نمک: برای جلوگیری از کاهش سدیم در بدن، می‌توانید کمی نمک به آب خود اضافه کنید.
• کرم ضد آفتاب: استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF بالا برای محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید.
• شناخت علائم: به علائم اولیه گرمازدگی توجه کنید و بلافاصله اقدام کنید تا از شدت آن جلوگیری شود.

درمان فوری فرد  گرمازده

• خنک کردن بدن: اگر علائم گرمازدگی را تجربه کردید، به سرعت بدن خود را خنک کنید. از حوله مرطوب برای خنک کردن پوست استفاده کنید و در سایه یا در محیط خنک قرار بگیرید.
• نوشیدن آب: مقدار زیادی آب بنوشید و در صورت امکان نوشیدنی‌های الکترولیتی مصرف کنید.
• استراحت: تا زمانی که احساس بهتری پیدا نکردید، استراحت کنید و از فعالیت‌های شدید پرهیز کنید.
• درخواست کمک: اگر علائم شدیدتر شدند یا بهبود نیافتند، به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید.

انواع گرمازدگی

در حالت کلی دو نوع گرمازدگی وجود دارد:

گرمازدگی ناشی از فعالیت (Exertional heatstroke):

• این نوع گرمازدگی به ‌علت فعالیت فیزیکی بیش از حد در شرایط جوی گرم و مرطوب ایجاد می‌شود. معمولا این حالت به مدت چند ساعت در بدن شخص بروز پیدا می‌کند.

گرمازدگی ناشی از شرایط بدنی (Non-exertional heatstroke):

• این عارضه را با نام گرمازدگی کلاسیک نیز می‌شناسند. این حالت به ‌دلیل فعالیت بدنی زیاد رخ نمی‌دهد، بلکه سن و وضعیت سلامتی بدن شخص از عوامل بروز آن هستند. معمولا این نوع گرمازدگی تا چند روز در بدن شخص باقی می‌ماند.
  همان‌طور که گفتیم گرمازدگی شدیدترین نوع عارضه هایپرترمی است.
• در نوعی از هایپرترمی که با نام گرماگرفتگی (Heat exhaustion) شناخته می‌شود، دمای بدن به حدود ۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. در صورت عدم مراقبت صحیح از بیمار، این حالت می‌تواند به گرمازدگی تبدیل شود و با افزایش دمای بدن به بیش از ۴۱ درجه سانتی‌گراد برسد و زندگی فرد را تهدید کند. برخلاف حالت گرماگرفتگی، زمان گرمازدگی در عملکرد مغز و سایر اندام‌های بدن اختلال به‌وجود می‌آید.
• بنابراین گرماگرفتگی شدت کمتری دارد و در بدن مشکلات عصبی ایجاد نمی‌کند.

چه کسانی در معرض ابتلا به گرمازدگی هستند؟

همه افراد ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. اما در حالت کلی گرمازدگی کودکان، گرمازدگی نوزادان و افراد مسن شایع‌تر است. ب

دن این گروه از افراد ممکن است قادر به تنظیم موثر دما نباشد. لازم به ذکر است که ورزشکاران، سربازان و افرادی که شغلشان احتیاج به فعالیت فیزیکی زیادی دارد، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

عوامل تشدید و افزایش گرمازدگی

عوامل زیر می‌توانند خطر گرمازدگی را در بدن شخص افزایش دهند:

• نوشیدن کم آب
• معمولا گرمازدگی آقایان نسبت به خانم‌ها خطرناک‌تر است.
• مصرف داروهایی که روی توانایی بدن برای تنظیم دما تاثیر می‌گذارند. (مثل دیورتیک‌ها، آرام‌بخش‌ها، داروهای قلب و فشار خون)
• ابتلا به بیماری‌هایی که روی میزان تعریق بدن تاثیر می‌گذارند. (مثل بیماری فیبروزکیستیک (cystic fibrosis))
• داشتن بیماری‌هایی مثل اختلال در خواب، مشکلات قلبی، ریوی، کلیه، کبد، تیروئید و رگ‌های خونی
• پوشیدن لباس‌های بسیار سنگین یا تنگ
• اضافه وزن
• نوشیدن الکل

علت و علائم گرمازدگی در کودکان و بزرگسالان

• زمانی که بدن شما توانایی خود را برای خنک کردن خود از دست دهد، گرمازدگی بروز پیدا می‌کند. هیپوتالاموس بخشی از مغز است که بیشتر عملکردهای بدن توسط آن کنترل می‌شود. دمای بدن را نیز این قسمت از مغز کنترل می‌کند.
• هیپوتالاموس معمولا دمای بدن شخص را در حدود ۹۸.۶ درجه فارنهایت (۳۷ درجه سانتی گراد) تنظیم می‌کند. اگر گرمایی که بدنتان دریافت می‌کند نسبت به گرمایی که بیرون می‌دهد بیشتر باشد، دمای داخلی آن از این عدد بالاتر می‌رود و گرمازده می‌شوید.
• گرمازدگی علائم مختلفی دارد که آن‌ها را در ادامه برایتان معرفی می‌کنیم. این عارضه احتیاج به درمان فوری دارد. اگر شما یا اطرافیانتان نشانه‌ های گرمازدگی را داشتید باید با اورژانس تماس بگیرید.
• آنهیدروزیس (Anhidrosis): معمولا افرادی که گرمازدگی آن‌ها ربطی به فعالیت زیادشان ندارد، پوستشان خشک است و عرق نمی‌کنند.
• آتاکسی (Ataxia): این افراد دچار مشکلات حرکتی و هماهنگی اعضای بدن می‌شوند. به این حالت در علم پزشکی آتاکسی می‌گویند.
• در حالت گرمازدگی احتمال بروز گیجی و سردرگمی وجود دارد و ممکن است شخص هذیان بگوید.
• تعریق بیش از حد پس از توقف در فعالیت ورزشی (این نشانه بیشتر در گرمازدگی ناشی از فعالیت زیاد شایع است.)

عوارض گرمازدگی چیست؟

افرادی که به گرمازدگی مبتلا شده‌اند، ممکن است دچار شوک شوند یا به کما بروند. عوراض دمای بالای بدن شامل موارد زیر است:

• سندرم اختلال تنفسی
• تورم مغز
• نارسایی کلیه
• نارسایی کبد
• اختلال متابولیک
• آسیب عصبی
• کاهش جریان خون به قلب و سایر مشکلات مرتبط با گردش خون

گرمازدگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

• این عارضه معمولا در بخش اورژانس بیمارستان‌ها تشخیص داده می‌شود. در این بخش علائم شما را به‌دقت بررسی می‌کنند و دمای بدن شما را پس از معاینه فیزیکی اندازه می‌گیرند. همچنین برای تشخیص ممکن است احتیاج به آزمایش خون یا ادرار باشد.
• از سایر آزمایش‌ها برای تشخیص می‌توان به عکس‌برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس و نظارت بر عملکرد قلب به کمک الکتروکاردیوگرام اشاره کرد.