اربعینی – پایگاه اطلاع رسانی پیاده روی اربعین :  دریای نجف امروزه یکی از کودآورترین مناطق کشاورزی نجف برای کاشت سبزیجات و محصولات زراعی محسوب می شود. علاوه بر این، نخل های سر به فلک کشیده و زیبایی های طبیعت عراق در این منطقه به وسعت ۳۳۶ کیلومتر به صف شده اند.

دریاچه نجف (بحر النجف)

• بحر النجف، یا دریاچه نجف، یکی از مناطق طبیعی و فرهنگی مهم در عراق است. این دریاچه در نزدیکی شهر نجف قرار دارد و دارای اهمیت تاریخی، فرهنگی و زیست‌محیطی بسیاری است.
• دریاچه نجف معروف به دریای نجف (به عربی: بحر النجف)، دریاچه‌ای فصلی است که در شهر نجف عراق واقع شده‌است. این دریاچه نمکی بیشتر مورد خشکسالی بوده و آب آن رو به کاهش است.
• این دریاچه از طریق رودی به نام «وادی الملح» به رود فرات متصل است.ریای نجف در ادبیات عربی باستان آمده‌است و نجف را به عنوان ساحل دریاچه‌ای نمکی معرفی کرده‌اند ز دریای نجف، در مقاطعی با عنوان باتلاق نجف یاد شده‌است ین دریاچه در طول تاریخ کوچکتر و گاهی موقعیت جغرافیایی آن جابه‌جا شده‌است. دریای نجف امروزه به صورت باتلاق و آب‌های اندک درآمده است.

آدرس لوکیشین دریای نجف

نام و عنوان دریاچه نجف

از زمان پیدایش، نام‌های متعددی به بحر النجف اطلاق شده است. در زمان آرامی‌ها به آن “فرشّا” به معنی “جریان” گفته می‌شد و در میان یهودیان به “حاشیر” معروف بود. در دوره ساسانیان، بحر النجف را “الجوف” می‌نامیدند. در زمان اسکندر مقدونی، به آن “بحیره رومیه” و “اهوار رومیه” می‌گفتند و اعراب در دوران قبل از اسلام آن را “بحر بانقیا” می‌نامیدند، چنانچه در شعر “میمون بن قیس” آمده است:

فما نیلُ مصر إذا تسامى عبابه ولا بحر بانقیا إذا راح مفعما /در ادامه به برخی از نام‌های مشهور بحر النجف اشاره می‌کنیم:

• دریای نجف: این نام رایج‌ترین نامی است که امروزه به این دریاچه داده می‌شود و به دلیل نزدیکی آن به شهر نجف است.
• دریای حَنَفَه: این نام به دلیل وجود مسجد حَنَفَه در ساحل این دریاچه به آن اطلاق شده است.
• دریای علی: این نام به دلیل احترام و ارادت شیعیان به امام علی (ع) به این دریاچه داده شده است.
• دریای مرده: این نام به دلیل شوری آب این دریاچه به آن اطلاق شده است.
• دریای نمناک: این نام به دلیل وجود باتلاق‌های نمکی در اطراف این دریاچه به آن اطلاق شده است.
• “فَرْشا” در زبان آرامی به معنی “جریان” است.
• “حاشیر” در زبان عبری به معنی “حاشیه” یا “مرز” است.
• “الجوف” در زبان عربی به معنی “گودال” یا “شکاف” است.
• “بحیره رومیه” در زبان فارسی به معنی “دریاچه رومی” است.
• “اهوار رومیه” در زبان فارسی به معنی “مرداب‌های رومی” است.
• “بحر بانقیا” در زبان عربی به معنی “دریای پر از نی” است.
• “میمون بن قیس” شاعری عرب در دوره جاهلیت بود.
• “عباب” در زبان عربی به معنی “امواج” است.
• “مفعما” در زبان عربی به معنی “پر” یا “مملو” است.

علت نام گذاری شهر نجف برگرفته از نام دریاچه نجف

• برخی از اهالی شهر نجف داستانی را در مورد نام‌گذاری این دریاچه نقل می‌کنند. آنها می‌گویند که نام این دریاچه “النی” بوده است و زمانی که به گفته آنها خشک شده است، “النی جف” نامیده شده است. به مرور زمان و برای سهولت تلفظ، حرف “یاء” از آن حذف شده و به “النجف” تبدیل شده است که نام شهر محل استقرار آن نیز است.
• در سال 1887 میلادی، پس از آنکه سلطان عثمانی منافذ اصلی ورودی آب به این دریاچه را با سنگ‌های بزرگ مسدود کرد، بحر النجف شروع به خشک شدن کرد. در آن زمان به دلیل صدای شدید امواج، به “بابی صخیر” تغییر نام داد. نام قبلی آن “الجعاره” بود.

مسیر از حرم امام علی به سمت بحر نجف

برای رسیدن از حرم امام علی (ع) به بحر النجف، می‌توانید از چند مسیر مختلف استفاده کنید. در زیر چند گزینه برای رسیدن به بحر النجف از حرم امام علی (ع) ارائه شده است:

 مسیر اصلی بجر نجف  با خودرو

• خروج از حرم: از درب اصلی حرم امام علی (ع) خارج شوید.
• خیابان الرسول: به سمت خیابان الرسول بروید.
• خیابان سعد: وارد خیابان سعد شوید و به سمت غرب حرکت کنید.
• خیابان بحر النجف: به سمت خیابان بحر النجف بپیچید و به مسیر خود ادامه دهید تا به دریاچه برسید.
• مدت زمان تقریبی: این مسیر با خودرو حدود 20 تا 30 دقیقه زمان می‌برد، بسته به ترافیک و شرایط جاده.

استفاده از تاکسی یا سرویس‌های حمل و نقل عمومی برای بحر نجف

• تاکسی: می‌توانید یک تاکسی در نزدیکی حرم بگیرید و به راننده بگویید که شما را به بحر النجف ببرد. بیشتر رانندگان تاکسی مسیر را به خوبی می‌شناسند و شما را به مقصد خواهند رساند.
• سرویس‌های حمل و نقل عمومی: اگر در دسترس باشد، می‌توانید از مینی‌بوس‌ها یا اتوبوس‌هایی که به سمت بحر النجف حرکت می‌کنند استفاده کنید. برای این منظور باید در ایستگاه‌های مربوطه سوال کنید.
• گرفتن تاکسی راه دیگری برای رفتن از حرم امام علی به بحر نجف است. این سریع ترین راه برای رسیدن به آنجا است و حدود 10 دقیقه طول می کشد. کرایه تاکسی حدود 2000 دینار عراقی (حدود 1.50 دلار) است.
• اتوبوس های عمومی نیز به طور منظم بین حرم امام علی و بحر نجف حرکت می کنند. این ارزان ترین راه برای رسیدن به آنجا است و کرایه آن حدود 500 دینار عراقی (حدود 0.40 دلار) است. با این حال، اتوبوس ها ممکن است شلوغ باشند و رسیدن به آنجا بیشتر طول بکشد (حدود 30 دقیقه).
• می توانید با کالسکه نیز از حرم امام علی به بحر نجف بروید. این یک راه سرگرم کننده و منحصر به فرد برای دیدن شهر است و حدود 1 ساعت طول می کشد. کرایه کالسکه حدود 5000 دینار عراقی (حدود 4.00 دلار) است.

مسیر پیاده‌روی به سمت دریاچه نچف

اگر تمایل دارید پیاده به سمت بحر النجف بروید، می‌توانید از مسیرهای زیر استفاده کنید:

• خیابان الرسول: از درب اصلی حرم به سمت خیابان الرسول حرکت کنید.
• خیابان سعد: به خیابان سعد بروید و به سمت غرب حرکت کنید.
• خیابان بحر النجف: به سمت خیابان بحر النجف بروید و به سمت دریاچه حرکت کنید.
• کوتاه ترین مسیر برای رفتن از حرم امام علی به بحر نجف پیاده روی است. این مسیر حدود 3 کیلومتر طول دارد و حدود 45 دقیقه طول می کشد تا پیاده طی شود.
• در طول مسیر، می توانید از مکان های مذهبی و تاریخی متعددی مانند مسجد حنفیه و قبرستان وادی السلام دیدن کنید.

نکات مهم
آب و هوا: پیش از شروع سفر، از وضعیت آب و هوا مطلع شوید و در صورت نیاز لوازم لازم را همراه داشته باشید.
امنیت: از مسیرهای شناخته شده و مطمئن استفاده کنید و از پرس و جو کردن از مردم محلی نیز دریغ نکنید.
آب و خوراکی: به همراه داشتن آب و خوراکی سبک در مسیرهای طولانی ضروری است.
با استفاده از این راهنما، می‌توانید به راحتی از حرم امام علی (ع) به بحر النجف برسید و از زیبایی‌های طبیعی و فرهنگی این منطقه لذت ببرید.

مکان های مذهبی نزدیک دریاچه نجف

• دریاچه نجف به دلیل وجود چندین مکان مذهبی مهم برای شیعیان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مهمترین این مکان ها عبارتند از:
• مسجد حَنَفَه: این مسجد در ساحل دریاچه نجف واقع شده است و گفته می شود که محل غسل حضرت علی (ع) بوده است.
• مسجد سهله: این مسجد در بالای تپه ای مشرف به دریاچه نجف واقع شده است و گفته می شود که محل عبادت حضرت علی (ع) بوده است.
• قبرستان وادی السلام: این قبرستان بزرگترین قبرستان جهان است و محل دفن بسیاری از شخصیت های مذهبی و تاریخی شیعه از جمله امام محمد باقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) است.

جذابیت گردشگری دریاچه نجف

دریاچه نجف علاوه بر اهمیت مذهبی، یک مقصد گردشگری محبوب نیز است. زائران می توانند از مکان های مذهبی دیدن کنند، در دریاچه قایق سواری کنند یا در رستوران ها و کافه های اطراف دریاچه غذا بخورند.

• منطقه مقدس: بحر النجف به دلیل نزدیکی به حرم امام علی (ع)، که یکی از مکان‌های مقدس برای جامعه شیعیان است، برای زائران و گردشگران دینی بسیار ارزشمند است. زائران از سراسر جهان به این منطقه می‌آیند تا از حضور در این مکان مقدس و انجام عبادات و زیارت‌های دینی بهره‌مند شوند.
• طبیعت و زیبایی‌های طبیعی: بحر النجف با چشم‌اندازهای زیبا، طبیعت دست نخورده، وجود پرندگان مهاجر، گیاهان مختلف و دریاچه‌های آرام و جریان‌های آبی جذابیت زیادی برای گردشگران طبیعت‌گردی دارد. عکس‌های زیبا و خاطره‌انگیزی که می‌توان از این منطقه به دست آورد، گردشگران را وادار به بازدید و شناخت بیشتر از این منطقه می‌کند.
• فرهنگ و تاریخ: علاوه بر ارتباط با دین، بحر النجف دارای تاریخ و فرهنگ غنی است که به عنوان جزئی از تجربه گردشگری می‌تواند جذاب باشد. مکان‌های تاریخی و فرهنگی نزدیکی مانند بنای‌های باستانی، آثار تاریخی و معماری متمایز، و حتی مراسمات و رویدادهای مذهبی و فرهنگی می‌توانند جذابیت بیشتری به این منطقه ببخشند.
• منابع طبیعی و کشاورزی: بحر النجف به عنوان یک منبع آبی مهم برای کشاورزی و حیات وحش منطقه اهمیت دارد. برخی گردشگران علاقه‌مند به آشنایی با چگونگی مدیریت منابع آبی و کشاورزی در این منطقه هستند و می‌توانند از این مسئله در تجربه‌ی گردشگری خود بهره‌مند شوند.
• مراسمات و رویدادهای مذهبی: برگزاری مراسمات و رویدادهای دینی و فرهنگی در نزدیکی بحر النجف، به ویژه در ایام مذهبی و جشن‌های مذهبی مانند عید غدیر و محرم، گردشگران را به خود جذب می‌کند و تجربه‌ی معنوی و اجتماعی خاصی را برای آن‌ها فراهم می‌کند.

موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌ها دریای نجف

• موقعیت: بحر النجف در غرب شهر نجف قرار دارد و حدود 10 کیلومتر از مرکز شهر فاصله دارد. این دریاچه در دشت‌هایی که به صحرای غربی عراق منتهی می‌شود، واقع شده است.
• وسعت: وسعت بحر النجف تقریباً 35 کیلومتر طول و 10 کیلومتر عرض دارد. این دریاچه به صورت فصلی پر و خالی می‌شود و به همین دلیل اندازه آن بسته به فصل تغییر می‌کند.
• منابع آب: آب دریاچه عمدتاً از بارش‌های فصلی و جریان‌های سطحی تأمین می‌شود. در گذشته، این دریاچه از رودخانه فرات نیز تغذیه می‌شده است.

تاریخچه و اهمیت فرهنگی دریاچه نجف

• دوران باستان: بحر النجف از دوران باستان به عنوان یک منبع آبی مهم شناخته شده است. این دریاچه به عنوان یک مسیر تجاری و ارتباطی بین مناطق مختلف بین‌النهرین استفاده می‌شده است.
• اسلامی: پس از ظهور اسلام، این منطقه به عنوان مکانی مقدس شناخته شد، به ویژه به دلیل نزدیکی به حرم امام علی (ع). بسیاری از زائران از این منطقه بازدید می‌کنند.

اکوسیستم و محیط زیست بحر النجف

• حیات وحش: بحر النجف دارای تنوع زیستی قابل توجهی است. این منطقه محل زیست پرندگان مهاجر، ماهی‌ها و دیگر گونه‌های جانوری است. برخی از گونه‌های پرندگان مهاجر در مسیر مهاجرت خود به این دریاچه می‌رسند و از آن به عنوان یک توقفگاه استفاده می‌کنند.
• گیاهان: در اطراف دریاچه، گونه‌های مختلف گیاهی رشد می‌کنند که به حفظ تعادل اکولوژیکی منطقه کمک می‌کنند. این گیاهان شامل گونه‌های بومی و گیاهان نمک‌دوست هستند.

اهمیت اقتصادی و کشاورزی دریای نجف

• کشاورزی: بحر النجف نقش مهمی در تامین آب برای کشاورزی مناطق اطراف دارد. کشاورزان از آب دریاچه برای آبیاری مزارع گندم، جو، سبزیجات و دیگر محصولات استفاده می‌کنند.
• ماهیگیری: در گذشته، ماهیگیری در بحر النجف یکی از منابع مهم درآمدی برای ساکنان محلی بوده است. ماهیان این دریاچه شامل گونه‌های محلی و مهاجر بوده‌اند.

وضعیت کنونی و چالش‌ها دریای نجف

• کاهش منابع آب: بحر النجف با مشکلاتی مانند کاهش منابع آب و خشکسالی مواجه است. تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی و مدیریت نادرست منابع آب از جمله عواملی هستند که بر وضعیت این دریاچه تأثیر گذاشته‌اند.
• آلودگی: فعالیت‌های انسانی مانند کشاورزی، صنعتی و شهری منجر به آلودگی آب‌های دریاچه شده است. این آلودگی‌ها شامل مواد شیمیایی، فلزات سنگین و زباله‌های پلاستیکی هستند.

پروژه‌های توسعه و حفظ دریاچه نجف

پروژه‌های احیاء: دولت عراق و سازمان‌های بین‌المللی پروژه‌هایی برای احیاء و حفظ بحر النجف انجام داده‌اند. این پروژه‌ها شامل مدیریت منابع آب، حفاظت از حیات وحش و ترویج گردشگری پایدار هستند.
گردشگری: با توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی بحر النجف، برنامه‌هایی برای توسعه گردشگری در این منطقه در نظر گرفته شده است. این شامل ساخت زیرساخت‌های گردشگری، معرفی جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی و برگزاری رویدادهای فرهنگی است.

چشم‌انداز آینده دریاچه نجف

• توسعه پایدار: برنامه‌ریزی‌های دولت عراق و سازمان‌های بین‌المللی برای توسعه پایدار این منطقه شامل مدیریت منابع آب، کاهش آلودگی و حفظ تنوع زیستی است.
• افزایش آگاهی عمومی: افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت بحر النجف و نیاز به حفاظت از آن از طریق برنامه‌های آموزشی و فرهنگی نیز یکی از اولویت‌های مهم است.
• بحر النجف با تاریخچه‌ای غنی و اکوسیستم متنوع، یکی از مکان‌های مهم در عراق است که نیازمند توجه و حفاظت بیشتر برای حفظ این میراث طبیعی و فرهنگی ارزشمند است

دریاچه نجف کجاست؟

• برای پاسخ به این سوال که دریاچه نجف کجاست باید بگوییم که در حال حاضر دریاچه نجف اشرف نزدیک حرم صفی صفا و در امتداد خیابان المحیط در ضلع جنوبی شهر قدیم در نجف قرار گرفته است
• داستان های زیادی از سفرهای طولانی در آب های پرخروش خود در دل دارد.
• اگر از بخش نقشه خوانی هم بگوییم، دریای نجف بین عرض های جغرافیایی ۳۱° ۵۸′ ۴۱,۲۸۴″ شمالی و ۳۲° ۱′ ۵۴,۳۹۵′ شمالی و طول جغرافیایی ۴۴° ۱۳′ ۱۰.۷۹۹″ شرقی و ۴۴° ۱۷″ ۴۷.۷۹۲″ شرقی توسط مناطق بیابانی احاطه شده است.

علت خشک شدن دریاچه نجف چیست؟

• اصلی ترین علت خشک شدن دریاچه نجف آب و هوای نجف است. علت دیگر به سال ۱۸۸۷ میلادی بر می‌گردد.
• با تصمیم سلطان وقت عثمانی که دستور تعلیق کانال های عرضه آن را صادر کرد، بحر النجف خشک شد.
• همانطور که اسکندر مقدونی برای اولین بار در عصر خود احداث کانال را بدون در نظر گرفتن عواقب آن انجام داد.

اقلیم و آب و هوای کویری نجف

• آب و هوای شهر نجف کویری و در تابستان گرم و خشک است. در تابستان به خصوص تیرماه باد گرم (السموم) می‌وزد
• . دمای این بادها ممکن است به (۴۵ درجه سانتیگراد) برسد. در ماه های زمستان، آب و هوا بسیار سرد است. فصل بارندگی در بهار و پاییز است و در این زمان دریا نجف پر آب می شده است.
• با این حال در این فصول نیز آب و هوای عمومی منطقه معتدل است.
• در گذشته این منطقه مکانی برای پادشاهان الحیره بوده است تا عمارت های خود مانند الخاورناق، الصادیر و ابی الخصیب را در طبیعت خنک و بی نظیر آن بسازند.
• پس از پادشاهان حیره، شاهان عباسی عمارت های خود را در دشت های دریاچه شهر نجف بنا کردند و به دلیل هوای پاک و معتدل بودن آب و هوا، محل گردشگری آنها شد.

دریاچه نجف، هدیه با ارزش طبیعت

• دریاچه های سالم و سواحل آنها نه تنها مزایای زیست محیطی متعددی را برای مردم منطقه به ارمغان می آورند، بلکه بر کیفیت زندگی و اقتصاد مردم نیز موثرند.
• در بحبوحه هوای گرم عراق، بحر النجف همچون نعمتی چشم نواز و محل تفریح برای مردم بوده است و در حال حاضر نیز با وجود خشک شدن آب دریای نجف عراق، طبیعت دل انگیز و دیدنی های تاریخی آن پابرجاست و ذخایر غنی از انواع عناصر مهم هم در آن انباشته شده است.

واقعیت های هیجان انگیز درباره دریاچه نجف

شیخ صدوق با استناد به حدیثی از امام صادق (ع) مدعی است که «نجف» از عبارت «نای جف» به معنای «دریای نای خشک شده» است که به تدریج به «نجف» تبدیل شده است. «نجف» معمولاً با صفت «الاشرف» (زمان) همراه است. در سال های گذشته تحقیقاتی برای تبیین علل وجود این معجزه طبیعی انجام شده است تا مشخص شود

علت وجود دریاچه ای خنک در قلب کویر نجف چیست؟

• باران‌ها پس از سال ها خشکسالی در عراق منجر به طغیان رودخانه های دجله و فرات و جمع شدن مقدار زیادی آب در گودالی که از قبل وجود داشت شده است.
• سطح آب های زیرزمینی که از عربستان سعودی می آیند و دیگر منابع آبی در واحه های شمال غربی و رودخانه های کوچک در مجموع با یک دیگر دریای نجف را شکل می دهند.

جاذبه های اطراف دریاچه نجف

• در حالی که تحقیقات در مورد علل شکل گیری این اعجاز وجود دارد، همگی شاهد صحنه‌های خارق العاده دیگر از منطقه دریاچه نجف هستیم.
• با وجود خشک شدن دریا، حیات بخشی و تفاوت آب و هوای آن پا برجاست و ناگهان ۱۶۸ گونه مختلف از پرندگان محلی یا مهاجر از سال ۲۰۱۷ در منطقه دیده شده اند که همین موضوع از اصلی ترین دلایل گردشگر پذیری طبیعت رویایی و بکر بحر نجف است.
• همچنین تاکنون حدود ۳۰ گونه از گیاهان سازگار با آب و هوای بیابان و محیط آبی شمارش شده و امید است با تزریق دوباره آب به دریای نجف عراق شاهد فراوانی ماهی ها و گیاهان سرسبز اطراف آن باشیم.
• یک روزنامه فرانسوی بر این باور است که در صورت تداوم این احیاء در شرایط آب و هوایی خوب در سال های آینده، «دریا نجف» ممکن است روزی به یکی از مقاصد گردشگری برجسته عراق تبدیل شود که از نظر جاذبه های باستانی و طبیعی با ثروت فراوان کم ندارد.

ذخایر با ارزش دریاچه نجف

• استفاده از فاضلاب و کود حیوانی به عنوان کود، چهل و هشت نمونه از رسوبات و غلظت هشت فلز (آهن، روی، کروم، منگنز، کو، سرب، کادمیوم و نیکل) در هر نمونه و برداشت نمک از دریاچه نجف اشرف، بخشی از ذخایر با ارزش منطقه است که البته گاهی نیز به عنوان آلودگی نیز در نظر گرفته می شوند و احتیاط لازم در برداشت این عناصر باید رعایت شود.
• در حالت کلی می دانیم که دریاچه ها نقش مهمی را به عنوان منابع آبی ایفا می کنند و زیستگاه طبیعی برای گونه های مختلف زنده محسوب می شوند.
• دریاچه نجف مخزن فرورفتگی است که آب های زیرزمینی منبع اصلی آب آن را تشکیل می دهند. مناطق مجاور بحر النجف از دفع بی رویه زباله های جامد و فاضلاب خانگی رنج می برند.